Заровняева Александра Петровна (1927 г.р.)

 

Биһиги эбээбит, тыыл, үлэ бэтэрээнэ Заровняева (Давыдова) Александра Петровна 1927 сыллаахха Уус-Алдан улууһун Баатаҕай нэһилиэгэр дьадаҥы бааһынай дьиэ-кэргэнигэр иккис оҕонон күн сирин көрбүтэ. Бииргэ төрөөбүт төрдүөлэр эбит. Эдьиийэ ыарахан кэм усулуобуйатыгар ыарытыйан өлбүтэ. Онтон Маайа диэн балта үйэтин тухары Баата5айга олорбут, быраата Гириисэ кэлин интернатынан сылдьан үөрэнэн учуутал буолар. Эбэбит 10 сааһыттан ийэтин кытта тэбис тэҥҥэ хотон үлэтигэр, окко, араас үлэҕэ көмөлөһөн үлэлиир эбит. Ыарахан кэмҥэ тулаайах хаалаллар. Сут дьыл от үүммэккэ, ферма сүөьүтэ сутаан, ас суох буолан, быстаран Нам оройуонугар Баата5ай сүөьү көрөөччүлэрин кытта Модукка балтынаан Маайалыын көһөн кэлэллэр. Онно «Кагонович» холкуоска киирэн улахан дьону кытта тэҥҥэ холкуос ыарахан үлэтигэр үлэлэһэн бараллар.

Уоттаах улуу сэрии саҕаланыытыгар 14 эрэ саастаах эбит. Суостаах-содуллаах сэрии кэмигэр Модут нэһилиэгэр саҥардыы тыллан эрэр оҕо аҕам саастаах дьону кытта тэбис-тэҥҥэ «Барыта фронт туһугар! Барыта Кыайыы туһугар!» ыҥырыынан сайынын от үлэтигэр, сааһын сиэмэ ыһыытыгар,  хомуйуутугар, күһүн хомуур үлэтигэр, ферма үлэтигэр, онтон үлэ чааһын кэнниттэн сарсыарда күн тахсыытыттан киэһэ им балай буолуор диэри фроҥҥа ыытарга үтүлүк, кээнчэ тигиитигэр олохтоох дьахталлары кытта тэҥҥэ үлэлэспитин кэпсиирэ.

Сэрииттэн эргиллэн кэлбит саллаат Заровняев Алексей Семенович эбэбититтэн холбоһуохха диэн сөбүлэҥин ылан Хайгыалаахха көһөрөн илдьэ барар. 1948 сыллаахха ыал буолбуттар. 5 оҕолоноллор: 4 уол биир кыыс. Улахан оҕото сыыстаран кыра сааһыгар өлөр. 1958 сыллаахха оҕолорун үөрэттэрээри Хатырык нэһилиэгэр көһөн кэлэллэр. Хас биирдии орто ыал сиэринэн ынах-сүөьү, куурусса, хаас, сибиинньэ ииттэн олорбуттара, оҕолорун атахтарыгар туруорбуттара. Эбээбит олохтоох библиотекаҕа оһох оттооччунан,  онтон 1974 с. М.К. Аммосов аатынан совхозка, 1977-1981сс. кулуупка, музейга уонна М.К. Аммосов аатына совхозка остуораһынан үлэлиир.

Сэрии тыйыс кэмигэр тулаайах буолуу содула суох ааспатаҕа. Олох кыһар5анын билэн улааппыт, эрэйи-муҥу көрсүбүт буолан олус ыарытыган этэ. Өр кэмҥэ эмтэннэр даҕаны үтүө суобастаахтык үлэлээн бочуоттаах сынньалаҥҥа тахсыбыта. Биһиги эбээбит олус ыраас, чэнчис туттуулаах этэ. Оҕолоругар, сиэннэригэр кыра эрдэхтэринэ үтүлүктэригэр, телогрейкаларыгар тиийэ бэйэтэ тигэн таҥыннарар этэ. Эһээбитинээн Заровняев Алексей Семеновичтыын 50 тахса сыл бииргэ олорон сиэннэрин, хос сиэннэрин көрөн орто дойдуга 1998 с. суох буолбута. Күндү эбээбит олорбут олоҕун кэнэҕэски ыччаттара умнуохтара суоҕа.

 

 

 

Автор: Е.П.Игнатьева