
Сивцев Василий Спиридонович (1908-1973)
Василий Спиридонович Сивцев 1908 сыллаахха Дүпсүн улууһугар 11- ис Өспөх нэһилиэгэр, билиҥҥинэн Баатаҕай нэһилиэгэр дьадаҥы колхозтаах дьиэ кэргэнигэр „Үөндэ” аҕа бииһин — ууһугар төрөөбүтэ. Аҕата улахан олоҥхоһутунан аатырара Спиридон Петрович Сивцев норуокка биллэринэн (Лэппэрдиир Испирдиэн) диэн эбитэ эбитэ үһү.
Активнай позициялаах, бэйэтин тула эрэллээх дьону түмэ тардар дьоҕурдаах, эдэр киһини Василий Спиридоновиһы 14 сааһыгар саҥа тэриллибит „Үөнэ” колхоз председатэлинэн талаллар. Эдэр председатель хара маҥнайгыттан артыалы хаһаайыстыба өттүнэн бөҕөргөппүтэ, саҥа тутуулары ыыппыта Саҥа тэриллибит артыалга ынах сүөһү, сылгы ахсаана элбээбитэ, бааһыналарга сиэмэ ыһыытын улаатыннарбыта, колхозтаахтар дохуоттара үрдээбитэ. Манна кини оҕо сааһыттан үлэҕэ эриллибит дьон кыһалҕатын толору өйдүүр, партия ыытар политикатын саҥа олоххо кытаанахтык тутуһуу, дьадаҥы кылааһы кытары охсуһуу, бөҕөргөтүү, колхозтары салгыы тэрийии, дьадаҥыларга сири түҥэтии, кулаактааһыны утары охсуһуу, уопсай үөрэхтээһин боппуруостарыгар күүскэ үлэлэспитэ.
1930 сыллаахха бэс ыйыгар ССКП ХУ1 съеһэ аһыллыбыта, онно партия ыытар политикатын курса көрүллүбүтэ. Онуоха дылы Василий Спиридонович партия ыытар политикатын коммунист быһыытынан бэрт кытаанахтык тутуспута, олоххо киллэрсибитэ.
Уус-Алдан оройуон салалтата Василий Спиридонович үлэтин – хамнаһын, ыытар политикатын сөптөөҕүнэн сыаналаан, активнай позициалаах эдэр салайааччыны ССКП кэккэтигэр кандидатынан ылбыттара. Дьэ, ити кэмтэн ыла Василий Спиридонович партия ханна туруорбут, ыыппыт эппиэттээх дуоһунастарыгар колхозтаахтар уобаластааҕы союзтарыгар инструкторынан; Нам оройуонугар „Колхозный Вожак” хаһыат боломуочунайынан, Нам райкомун инструкторынан, райисполком инструкторынан үлэлээбитэ. Ханнык да дуоһунастарга туруордуннар, ханнык да эппиэттээх учаастактарга үлэлээтэр Василий Спиридонович бэриллибит сорудаҕын иннигэр туруоруммут сыалын, дьонун — сэргэтин олоҕо тупсарын туһугар айымньылаахтык үлэлээбитэ.
Василий Спиридонович сэрии, сут — кураан сылларыгар төрөөбүт оройуонугар кэлэн, 1942 сылтан Мүрү наспотун председателинэн, райком кадрга отделын инструкторынан, райсовет исполкомугар гособеспечение отделын сэбиэдиссэйинэн 1944 сылга диэри үлэлээбитэ. Бу ыарахан сылларга Василий Спиридонович коммунист быһыытынан кытаанах санаалааҕын, тулхадыйбат дьулуурдааҕын көрдөрбүтэ. Кини үлэлээбит сылларын учуоттаан, партия оройуоннааҕы комитета республикатааҕы партийнай оскуолаҕа истээччинэн ыытар. Итиэннэ үөрэнэн кэлбитин кэннэ, партия райкомугар пропагандист инструктор быһыытынан үлэтин саҕалыыр.
Василий Спиридонович араас үлэлэргэ эриллэн, дьону түмэн үлэлэтэр дьоҕурдаах киһини 1959 сыллаахха 11- с Лөгөй Сэбиэтин председателинэн аныыллар. Саҥа үлэҕэ киирэн, билсэн эрдэҕинэ 11-ис Лөгөй Сэбиэтэ арахсан Лөгөй уонна Мүрү сельскэй Советтара буолар. Онно Василий Спиридоновиһы Мүрү Сэбиэтигэр председателинэн биир санаанан быыбардыыллар. Мүрү Советыгар быыбарданаат, бастаан бөһүөлэги тупсарыыны былааннаахтык ыыппыта. Ол курдук, оройуон киинигэр баанньыгы, детсадтары, тротуардары, пласадниктары, уопсай дьиэлэри, тыаттан мас түөрэҥ киллэрэн көҕөрдүүнү саҕалаабыттара.
Сельсовет председателэ Василий Спиридонович Сивцев Мүрү Эбэ уутун ырааһырдар кэм кэллэ дии санаан илин үрэх уутун күөлгэ түһэттэрэр уонна ууну тохтотор быһыты туттарар үлэни бэйэтэ иилээн -саҕалаан ыытар. Бу иннинэ ким да бу курдук улахан хампаанньаны тэрийэн ыыта илигэ. Кылгас кэм иһигэр Эбэҕэ уу күрүлгэннии күүскэ сүүрүгүрэн киирэн хаатын толорбута. Ыраас уу бу олох төрдө, уута суох олох, сайдыы суогун олохтоохтор үчүгэйдик өйдөөбүттэрэ.
Автор: Т. Васильева, 2 кылаас