Васильева Марфа Марковна (24.03.1917-30.04.1999)

Эбээбит Васильева Марфа Марковна сэрии бириэмэтигэр улэтиттэн уолугар Васильев Николай Михайловичка кыратык сэгэтэн кэпсээбититтэн:

Эбээбит 1917 сыллаахха Түмүк нэhилиэгэр Ньурба улууһугар төрөөбүт, 7 кылаас үөрэхтээх. Сэрии саамай үгэннээн турар бириэмэтигэр Ворошилов колхозка биригэдьииринэн улэлиир. Быраата Васильев Афанасий Маркович 1942 сыллаахха 18 сааһын туолаат сэриигэ Европаҕа барбыт. Нэһилиэккэ кыанар хотунар эр дьон сэриигэ барар, онон кырдьаҕастары кытта оҕо дьахтар ыарахан үлэҕэ умса туруналлар, бары кыайыы туһугар тугу да харыстаабакка үлэ үөһүгэр түһэллэр. Дьахтар киһиэхэ ыарахан үлэ, саас эрдэ бааһыналарын суханнан хоруталлара, бурдук ыһаллара, сайыҥҥы кэмҥэ от улэтигэр улэлииллэрэ. От үлэтэ барыта илииннэн буолан, күһүн хойукка дылы оттууллара.

Сайын атын ыҥыырын кэтэрдэрэ, үлэтин быыһыгар улэһиттэрин өйүөлэрин таһара. Күһүҥҥү кэмҥэ бурдуктара бустаҕына, илиилэринэн сиэрпэлээн бугуллаан сараҕаталлара, онтон бурдуктарын сынньан арааран куукунаҕа куурдаллара. Ол барыта күүстээх илии үлэтэ. Кыһыҥҥы кэмҥэ атын көлуйэн, сыарҕалаан отторун хотонноругар таһаллара уонна дьиэҕэ оттулук мас таһыы үлэтэ элбэҕэ. Үлэһит атын бэйэтэ көрөн-истэн, хомуутун кэтэрдэн, сыарҕатын баайан хас күн аайы кини эбээһинэстээх улэтэ этэ.

Суот учуот кытаанаҕа, от кээмэйэ биригэдьиир үлэтэ, бэйэтэ кээмэйдээн төһө туонна от оттоммутун, бурдуктара төһө центнер буолтун быһаарара, га сиртэн төһө бурдугу ылбыттарын үөһээҥҥи салайааччыларга отчуоттуура. Онон Эбээбит уоттаах сэрии бириэмэтигэр биригэдьиирдээбит, кытаанах эппиэттээх улэҕэ сылдьыбыт.

Эбээбит сырдык кэриэһигэр этиэхпин баҕарабын кини Улуу кыайыыга, эйэлээх олох туһугар туоҕун даҕаны умнан туран бэйэтин кылаадын киллэрбитэ. Кини сэрии саҕана сыралаах үлэтин иһин элбэх наҕарадалаах этэ, ол иһигэр Сталин мэдээлэ киирсэр.

Ахтыы суруйда хос сиэнэ

Настя Попова