Васильева Екатерина Гаврильевна (1927 г.р.)

 

Төтөөбүт күнэ:  14.09.1927

Төрөөбүт сирэ: Мэҥэ-Хаҥалас оройуона I Наахара нэһилиэгэ

Идэтэ: колхоз араас үлэтигэр

Мин хос эбэм Васильева Екатерина Гаврильевна 1927 сыллаахха Балаҕан ыйын 14 күнүгэр Мэҥэ-Хаҥалас оройуонун I Наахара нэһилиэгэр Дмитрий Кузьмич уонна Мария Федоровна Кириллиннэргэ үһүс оҕонон төрөөбүт. Ону аҕыйах ыйдаах кыыһы, аҕатын оҕото суох балтыгар, Екатерина Кузьминична уонна Гаврил Яковлевич Васильевтарга биэрбиттэр.

1934 с. Наахара начальнай оскуолатыгар үөрэнэ киирбит. 1938 с. 4-с кылааһы үөрэнэн бүтэрбит. Ол сыл ииппит ийэтэ ыалдьан өлбүт.

1941 с. аҕатынаан кураан сыл туран субан сүөһүнү от сиэтэ диэн Белькачига, Уус Маайа оройонугар тахсаллар. Аҕата сотору ыалдьан өлөр. Ити кэннэ аҕатын быраатыгар, Петр Яковлевич уонна Мария Павловна Васильевтарга эҥэрдэһэн олорор. Эрдэ тулаайах хаалан 13 сааһыттан уопсай үлэҕэ үлэлээбит. Маҥнай хаппараалынан, кэлин от-мас үлэтигэр сылдьыбыт.

Аҕа дойду сэриитин ыар сылларыгар колхозтарга сыыппара түһэрэллэр эбит. Ол курдук: көскө баран сүөһү көрөргө, хоту балык булдугар, мас кэрдиигэ, таһаҕас таһыытыгар. 1944-45 сс. хос эбээбин колхоз сыыппаратыгар Орджоникидзевскай оройуоҥҥа Кыыл Бастаах диэн сиргэ мас бэлэмнээһиҥҥэ үлэҕэ ыыталлар. Онно араас нэһилиэктэртэн үксэ дьахталлар, кыргыттар мустан үлэлээбиттэр. Эр дьон, дьахталлар диэн бараахтарга араартаан, тимир оһох тула симиллэн сыппыттар. Мас үлэтэ олус ыарахан суулларан, мутаан, 1 миэтэрэлээх чууркалары оҥорон саһаанныыллар эбит. Наһаа тымныы кыһын буолбут. Өрөбүл диэн суох. Олус ыарахан үлэ. Ол да буоллар наһаа көхтөөхтүк, бэрээдэктээхтик үлэлээбиттэр.

Таҥастара мөлтөх буолан дэлби тоҥоллор-хаталлар, ыалдьаллар эбит. Американскай куул аҕаллахтарына ыстаан, үтүлүк, сон тиктэн кэтэллэр эбит. Астара эмиэ нуорма: килиэп, чэй, саахар, мас арыыта. Чэйдэрин оҕонньотторго саахарга атастаһан сииллэр эбит.

Күһүн алтынньыттан ыам ыйыгар диэри үлэлээбиттэр. Саас дойдуларыгар төннөллөрүгэр, өрүһү сатыы туораабыттар. Сап курдук субуллан, суккуруһан хаампыттар. Дьиэлэрин, дьоннорун, дойдуларын ахтаннар куттаналларын да умнан чараас мууһунан кэлбиттэр.

Онтон кэлэн баран окко, бурдук хомууругар, молотилкаҕа үлэлээбит. 1947 с. «Үлэҕэ килбиэнин иһин» мэтээлинэн наҕараадалаабыттар.

 

 

 

Автор: Сивцева И.,  4 кылаас