Тимофеева Мария Спиридоновна (1929 г.р.)

         Хос эбэм Тимофеева Мария Спиридоновна Булуу улууьун Тылгыны нэьилиэгэр 1929 сыллаахха 9 о5олоох дьиэ кэргэннэ кун сирин корбут. Сэрии са5аланыытыгар 10 саастаах эбит. Улахан убайа Василий, а5атын быраата Алексей, кутуотэ Иннокентий сэриигэ ынырыллыбыттар. Ол ыар кэмнэргэ тыылга хаалбыттар улаханныын-кыралыын, эдэрдиин-эмэнниин бары улэ уоьугэр туспуттэр. Эбэм бастаан окко о5ус сиэтиитигэр улэлээбит. Сыар5а5а тиэйиллибит оту о5уьугар колуйэн илдьэрэ уьу. Эбэбэр икки о5уьу биэрбиттэр. Ол о5устарын бэйэтэ буостуктанар, аьатар, колуйэр. «О5устарым улахан ба5айылар, нэьиилэ колуйэбин. Аны кыайан ыттыбакка бо5обун», — диэн эбэм кэпсиирэ. Ардах буолла5ына да5аны улэлэриттэн тохтооботтор, от куруотун  бэлэмнииллэр. Онно этэрбэстэрин харыстаан, атах сыгынньах сылдьаллар эбит. «Танас суох буолан, дьон бурдук куулунан танас тиктэллэрэ. Куул мананын иьин мас хатырыгын эбэтэр химическэй харандаас сунньун оргутан, онно уган кырааскалаыыллара», — диэн эбэм ахтар.

Сэрии иккис сылыгар эбэм от сиэтиитин таьынан бугул оннун харбааччынан улэлээбит. Уьус сайыныгар от мунньуутугар ыыппыттар. Хоно сытан, хара сарсыардаттан киэьэ хойукка диэри оттууллар.  Сарсыарда кун тахсыыта тураллар, киэьэ хабыс-харана5а отуу уотунан сырдатынан кэлэллэр. Сэрии кыьал5атыттан эбэм оскуолаттан уурайбыт. Колхозка улэьитинэн киирэн, кыьынынын бааьына5а ноьуом таьан кыстаабыт. Саас от тиэйиитигэр сылдьыспыт. Оччолорго оту о5уьунан тиэйэллэр. Эбэм биир оттоох о5уьу сиэтэр, икки оту тиэйбит о5ус батыьан бараллар. Сайын эмиэ окко улэлээбит. Куьун колхозка хортуоска хостооьунугар сылдьыспыт. Куьун Булуу куоратыгар 5-с кылааска уорэнэ киирбит. Куораттан тахсан баран, колхозка ноьуом таьан кыстаан баран, балтытын уорэттэрээри, оскуола5а остуорас миэстэтэ костубутуэгр икки ый остуорастаабыт. Сайынын эмиэ колхозка, онтон саас кассир-суоччутунан улэлээбит. Икки сыл улэлээн баран завхозтаабыт. Онтон Толоон диэн сиргэ хонуу биригэдьииринэнэн улэлээбит. «Оччолорго Сулгунда Толоон учаастагар киирэрэ, онно олус ыарахан улэ этэ: сирин быалааьына, колоьун кунун аа5ыыта, Стахановскай декада5а ким кыайыылаах буолбутун билээри биэстии хоно-хоно сибидиэнньэ биэриитэ, аны ким тоьону толорбутунан бурдук подотчет бирэбиттэрин тунэтии. Итэттэххинэ толоттороллоро», — диэн эбэм кэпсиир.

Эбэм «1941-1945 сыллардаа5ы А5а дойду Улуу сэриитин сылларыгар килбиэннээх улэтин иьин» мэдээлинэн на5араадалммыт.

1941-45 сыллардааҕы Аҕа дойду Улуу сэриитэ — биһиги дойдубут историятын быстыспат сорҕото. Сэрии буппутэ 80 сыл ааста. Ол да буоллар норуот санаатыттан арахсыбат. Биьиги эьэлэрбит, эбэлэрбит уьансыбыт Кыайыыларын, кинилэр онорбут хорсун быьыыларын умнарбыт сатаммат. Кинилэр олохторун-дьаьахтарын, оччотоо5у  ыар кэм туьунан уорэтиэх, ыччаттарбытыгар биллэриэх тустаахпыт.

Наҕараадалара:

  • 1947 – медаль «За доблестный труд в годы Великой Отечественной

войны 1941-1945 гг.»,

  • 1975 – медаль “30 лет победы Великой Отечественной войне 1941-1945»,
  • 1985 — медаль “40 лет победы Великой Отечественной войне 1941-1945»,
  • 1995 — медаль “50 лет победы Великой Отечественной войне 1941-1945»,
  • 1995 – нагрудный знак «Ветеран тыла»,
  • 1997 – медаль «Маршал Советского Союза Жуков»,
  • 2003 – удостоверение ветерана Великой Отечественной войны (ВВ 4682941),
  • 2005 — медаль “60 лет победы Великой Отечественной войне 1941-1945»,
  • 2009 – медаль «В ознаменование 130-летия со дня рождения И.В.Салина»,
  • 2010 — медаль “65 лет победы Великой Отечественной войне 1941-1945»,
  • 2014 – медаль «Дети войны»,
  • 2015 — медаль “70 лет победы Великой Отечественной войне 1941-1945»,
  • 2018 – знак «Гордость Тылгынинского наслега» (удостоверение №19),
  • 2020 — медаль “75 лет победы Великой Отечественной войне 1941-1945»,
  • 2020 – звание «Почетный гражданин Тылгынинского наслега» (удостоверение № 63).

 

Автор: Т. Ньургуһун, ученица 5 г класса