Тихонов Николай Иванович 21.05.1911 т.с.

Төрөөбут сирэ: Ньурба улууhа, Бэстээх нэhилиэгэ.

Үлэлээбит сирэ: учуутал.

Мин эhээм, Тихонов Николай Иванович, ыам ыйын 21 күнүгэр 1911 сыллаахха Бэстээх нэhилиэгэр куох Ньурба улууhугар Мунду күөлэ диэн сиргэ уон үһүс уолунан күн сирин көрбүтэ, бииргэ төрөөбүттэр уон үс уолаттар. Эһээм аҕыс сааһын туолуутугар биллибэт ыарыыннан ыалдьан өлөн хаалбытым диэн оголоругар кэпсиир эбит, таһаарар күннэригэр ийэтэ ампаарга киирбитигэр оҕото остуолга олорор үһү ийэтин көрөн баран «Үүттэ кут!» диэн көрдөспут, кутталы кытта кута охсон биэрбит. Ол иhин эмэгэт оҥорон баран ону кистээбиттэр, эhээм ол иhин эбитэ дуу уhун үйэлэнэн кырдьыар дылы үлэ- хамнас орогойугэр сылдьыбыт.

Оскуоланы сэттэ кылааhы үөрэнэн бүтэрэн баран, ол кэмнэргэ дьоно сэниэлээх ыал буолан уолларын Дьокуускайдааҕы Реальнай училищага Бүлүү өрүһүнэн устан барар борохуотка олордон үөрэтэ ыыппыттар. Реальнай училищеҕа үөрэнэр кэмнэригэр элбэх биллэр-көстөр дьону кытта билсэн Хомуньуус партиятыгар чилиэнинэн киирбитэ, сайыҥҥы кэмҥэ общественнай тэрээhиннэргэ үлэлэһэр эбит. Үөрэҕин бүтэрбит сылыгар Москуба куоракка Хомуньуустар линияларынан үөрэттэрэ ыытаары бэлэмнии сырыттахтарына эмискэ «аган бу дойдуттан күрэннэ, кэлэн хаhаайыстыбагын көр-харай» диэн абаҕатыттан телеграмма тиийэн кэлэр. Борохуотка олорсон дойдутугар төннөр. Үөрэхтээх эдэр исписэлиис кэллэ диэннэр дойдутун дьоно үөрэн – көтөн көрсөллөр.  Саалтааны оскуолатыгар сэбиэдиссэйинэн аныыллар. Сэрии сылларыгар Бэстээх нэһилиэгэр военкомунан үлэлээбит, учууталлаабыт, алаастартан дьону дэриэбинэгэ киллэртээн олохтуур үлэтин ыыппыт, инньэ гынан сэрии уоттаах толонугар сырыппатах.

Оҕо бөҕөтүн ситиһиилээхтик үөрэтэн, элбэх үөрэхтээх киһини иитэн -таһааран дьон убаастабылыгар хайҕалыгар сылдьар эбит.

Эhээм пенсияҕа тахсыар диэри Күндээдэ, Ньурбачаан оскуолаларыгар учууталлаабыт, дириэктэрдээбит. Ол быыһыгар, Араҥастаах детдомугар сэбиэдиссэйдээбит.

Кырдьар сааhыгар пенсияҕа тахсан баран суруксуттуурун сөбүлүүр буолан оройуонун хаһыатыгар корреспонденынан,  ону тэҥэ почтага начальнигынан үлэлээбит. Бэйэтэ суруйбут хас да олоҥхолордоох. Олортон биирдэстэрэ «Бэриэт Бэргэнтэй бухатыыр». Тойуктуурун, оһуохай тылын этэрин сөбүлүүрэ. Эһээм, сайын ахсын үрүн оҥнөөх сылгытынан ыһыахтары кэрийэ сылдьан оһуохайдыыра эбитэ үһү, көлүнэр атын кыраһыабайдык симээн киллэрэн дьону үөрдэрэ.

Мин эһээм уон биир оҕолоох сэттэ кыыс биэс уол. Олоҕун устата дьоллоохтук олорбут. Улахан хаһаайыстыбалааҕа эбитэ үһү,  иллэҥ кэмигэр балыктыыра, бултуура, айылгалыын алтыһарын сөбүлүүрэ.

Мин эһээм, ветеран тыла, улэ ветерана, элбэх почётнай грамоталардаах, мэдээллэрдээх,  наҕараадалардаах.

Эһээм, балаҕан ыйын 27 күнүгэр 1994 сыллаахха күн сириттэн барбыт.

Автор: А. Тихонова. 8А класс