Стручкова Матрена Николаевна и Стручков Прокопий Никифорович

 

Мин хос эбээм Стручкова Матрена Николаевна — тыыл, үлэ ветерана, бастакы тырахтарыыс.

1941 сыллаахха сэрии эрэ иннинэ хос эһээбинээн Стручков Прокопий Никифоровичтыын ыал буолбуттара. Онтон эһээм 1941 сыллаахха атырдьах ыйын 13 күнүгэр сэриигэ ыҥырыллан барбыта. Эбээм, Матрена Николаевна соҕотоҕун хаалан  “Үүнэр күүс” колхозка  үлэлээбитэ.

Эбээм 1942 сыллаахха тохсунньуга Дьокуускай куоракка 4 ыйдаах тырахтарыыстар куурустарыгар ситиһиилээхтик үөрэнэн бүтэрэр. Дойдутугар “Үүнэр күүс” колхозка, Төҥүлүгэ, тахсан тырахтарыыһынан сэрии бүтүөр диэри улэлиир. Маһынан оттуллар ГАЗ тыраахтарга үлэлээн эрэй бөҕөтүн көрөр. Тыраахтара алдьаннаҕына бэйэтэ оҥостор. Собуоттуурга олус эрэйдээх тыраахтар эбит, 4-5 киһи буолан быанан эрийэн собуоттууллара үһү. Испиискэ хаатын саҕа кыра кураанах мастары 4-5 куулга бэлэмнээн тыраахтардарыгар илдьэ сылдьан оттук оностоллоро. Эбээм Матрена Николаевна ыһыыга, от-мас тиэйиитигэр, кистэлэн аэропорт оҥоруутугар күүскэ үлэлээн элбэх наҕараада ылбыта.Бастакы тырахтарыыстарХос эбээм Матрена Николаевна суруйан хаалларбыт ахтыыттан быһа тардыы: «Сэрии сылларыгар уот-кураан кэмнэргэ, өрүү тоҥо-хата сылдьан эрэйи эҥэрбитинэн тэлэн үлэлээн-хамсаан кыайыыны уһансыбыппыт. Өйбүт-санаабыт наар кыайыы эрэ, дьоммут эргиллэн кэлиэхтэрэ диэн буолара.  Аспыт-таҥаспыт кырыымчык туох да ордук суох, тыыннаах эрэ сылдьыы, олох иһин охсуһуу, кытаанах кэмэ-кэрдиитэ этэ. Ыһыыга сылдьар кэмҥэ бурдук тардар тааспытын тиэйэ сылдьарбыт, лэппиэскэ астааччы киһи батыһа сылдьан бурдук тардан тууһа суох лэппиэскэ буһаран сиэтэрэ, онтубут да нуорма, кыладыапсык барытын ыйаан, мээрэйдээн биэрэр. Биирдэ эмэ көнньүнэн өлбүт сүөһү этин үлэһиккэ 300 грамм мииннээн биэрэллэр, туох да амтан суох уу судураан. Оннук аһаан-сиэн үлэ киэнин кытаанаҕын үлэлээн-хамсаан сылдьыбыппыт. Билигин да ону санаатахпына хараастабын, уйадыйабын, тулуйан хайдах тыыннаах ордубуппут буолла, дии саныыбын. Сэрии сылларыгар элбэх киһи аһыырдара суох буолан хоргуйан өлбүттэрэ. 1945с ыам ыйыгар өрөгөйдөөх кыайыы буолан дьоммут сорохторо эргиллибиттэрэ, үлэ-хамнас күөстүү оргуйбута. Ону билбит курдук айылҕабыт да уйгуламмыта-быйаҥнаммыта, өҥ кэлбитэ, от-бурдук бөҕө үүммүтэ. Тыыммыт дьэ уһаабыта, олоххо тардыһыыбыт күүһүрбүтэ».

Кэргэнинээн, хос эһээбинээн Прокопий Никифоровичтыын  62 сыл бииргэ олорбуттара, 3 оҕону төрөппүттэрэ, Элбэх сиэни бүөбэйдээбиттэрэ, хос сиэннэрин көрсүбүттэрэ. 2004 сыллаахха «Ытык ыал» бэлиэ аатын ылбыттара.

Эбээм, Матрена Николаевна Стручкова, кыайыыны уһансыбытынан киэн туттабын, холобур оҥостобун!

 

Автор: С.Стручков