Соров Михаил Герасимович II-й (1928 г.р.)

        

  1. Татта5а Куунээйи диэн сэлиэнньэ5э кун сирин көрбутэ. Билиннитэ Октябрьскай нэьилиэк.
  2. Амма нэhилиэгин бэрэсэдээтэлинэн улэлээбит. «Көрдөрүүлээх» колхозка биригэдьиирдээбитэ. Аалаах-Ууннэ таhа5асчыттаабыта, Промкомбинатка уонна лесопунна столярынан улэлээбитэ.
  3. Мин хос эһэм Михаил Герасимович кыра эрдэҕиттэн колзозка улэлээбит. Сэрии саҕаламмытыгар убайа фронна ынырыллыбыт. Кини сааһын ситэ илик буолан дьонугар көмө буолан колхозка улэлии киирбит.

Уус-Майаҕа Ааллаах-Үүннэ көмүс хостануута 1932 сыллаахтан саҕаламмыт. Онно суол-иис суох буолан таһаҕас таһыы боппуруоһа улаханнык турбут. Малы-салы, таһаҕастары Охотскайга эрэ дылы аҕалаллар эбит, онтон Ааллаах-Үүҥҥэ дылы 250 киломерт тэйиччи, ону тэнэ тыйыс тымныыга тоҥмот үрэхтэр, уустук хайалаах сирдэр бараллар эбит. Таhа5асчыттарынан колхоз улэhиттэригэр анаабыттар. Сэрии сылларыгар дьон чулуулара кыргыс толоонугар барбыттарын кэннэ, Ааллаах Үүн таһаҕаһын таһыы обургу, сааһын ситэ илик уолаттар, дьахталлар, кырдьаҕастар санныларыгар сүктэриллибит.

Чөркөхтон Ааллаах Уунгэ диэри 403 биэрэстэ эбит. Бу ыраах айаҥҥа биригээдэҕэ хас да киһи айанныыра. Биир киһи түөрт аттаах уонна 350кг таһаҕастаах буолара. Онно аттарыгар сиэтэр отторун тиэнэ сылдьаллара. Барыахтарын иннинэ эрдэттэн сыарҕаларын бэлэмнээн, күүстээх сылгылары талаллара. Айанньыттарга анал халыһ тирии таҥастары, этэрбэстэри, үтүлүктэри тигэллэр эбит. Хас биирдии киьи икки комплект таҥастаас буолара. Бу курдук тэринэн, өктөөб быраһынньыктарын кэннэ туруналлара уонна муус устар ый саҥатыгар биирдэ кэлэллэрэ.

Охотскайтан Ааллаах-Ууннэ дылы 10 симиэбийэ баара. Тохтуур сирдэрэ 30-35 км тэйиччи эбит. Сэттис симиэбийэ кэнниттэн уустук айаннара дьэ са5аланар эбит. Ол сирдэрэ Силлиэмэн диэн эбит. Онно киhи аргыый сыыйан айанныыр эбит. Киhи кэпсэтиэ5инээ5эр буолуох кыратык эмэ сотолуннэ5инэ да5аны урдук хайаттан хаар, хаамыска туhуон соп эбит. Бу айан суолугар араас тубэлтэлэр буолаллар эбит, ороспуонньуктар да туhэллэр, кыргыhыы да буолар эбит.

Биирдэ күөлу туораан иhэн, чараас муус уйбакка ууга туспуттэр. Танастарын уларыттан сал5ыы айаннаабыттар. Ол баран иhэн биир до5ордоро эмиэ куолгэ туспут. Аныгыс симиэбийэ5э дылы хас да биэрэстэ ыраах эбит. Атын кураанах танаhа суох буолан киhилэрэ тонон токуруйан киирэн барбыт. Ыксал буолбут. Симэбийэ5э от тиэйээччи  татаар о5онньор о5уhун киhилэрин быыhаары, ыксалтан өлөрбуттэр. О5ус иhин хайытан баран киhилэрин иhигэр укпуттар уонна ол о5ус тиэйэр сыр5атыгар икки аты колуйэн сал5ыы аныгыс симиэбийэлэригэр дылы тиийбиттэр. До5ордоро оннук гынан тыыннаах хаалбыт. Онно тиийэн эттэрин астаан, аhылыктанан, дьоннорун кытта уллэстэн сэниэ киллэрбиттэр. Табаарыстарын ата5ар туруоран сал5ыы айаннаабыттар. Бу курдук эдэр о5олор куустэрэ-уохтара, хорсун быhыылара киhини сохторор, долгутар.

 

 

Автор: А.Мокрощупов, ученик 2 класса.