Слепцова Ирина Прокопьевна (эбээ Өрүүнэ) 1912 сыллаахха муус устар ый 9 күнүгэр Хатыҥ-Арыы нэһилиэгин Тирбэх алааһыгар Жирковтар диэн орто сэниэ ыалга бастакы оҕонон күн сирин көрбүтэ. Аҕата Прокопий Петрович – Боппуок көмө оҥостоору оччолорго оскуолаҕа үөрэттэрэ ыыппатах. Ийэтэ Варвара Ивановна Иванова (Кыһыл дэриэбинэттэн төрүттээх) иистэнньэҥ буолан, ииһигэр көмөлөһүннэрэрэ. Аҕата мас ууһа буолан онно эмиэ көмөлөһөрө. Кэлин ити сатабыллара аҥардас дьахтарга олоҕун устата олус туһалаабыттара. Кини үөрэххэ олус баҕаалаах буолан, оскуолаҕа үөрэнэр дьүөгэтиттэн Сивцева Варвараттан суруйарга – ааҕарга, ахсааны суоттуурга үөрэммит. Варя чоҕунан көмүлүөк сирэйигэр, кыһын хаарга буукубалары суруйан үөрэппит.
Төрөппүттэрэ кыыстарын 1929 сыл Куонаан Эверстов диэн киһиэхэ күүстэринэн эргэ биэрбиттэр. Киниттэн 1930 сыл алтынньы ый 1 күнүгэр улахан кыыһын Марфаны төрөтөр. Эдэр ийэни ааҕарын, суруйарын билэннэр атыы — тутуу үлэтигэр Горнай оройуонун быыһыгар турар НАСПО хонтуоратыгар атыылааччынан үлэҕэ ылбыттар. Онно үлэлии сырыттаҕына аны 1933 сыллаахха ан ы кадрдары бэлэмниир кууруска намҥа ыытан үөрэттэрэллэр уонна 1934 сыл кулун тутар ыйга Арбын нэһилиэгэр сэбиэт сэкэрэтээринэн үлэҕэ ыыппыттар. Онно кэлэн репрессияҕа түбэспит Иннокентий Ивановтан докумуону туппут, докумуон сааһылаах, үчүгэй буочарынан толоруллубут буолан үлэтигэр табыллыбыт. Кыыьын марфаны Тирбэххэ дьоно илдьэ хаалбыттар.
Өрүүнэ Арбыҥҥа сэбиэккэ үлэлиир кэмигэр олохтоох Степан Слепцов диэн колхоз бухгалтера огдообо киһилиин ыал буолаллар. Ону: «Кулаахтар күтүөттэригэр эргэ бардыҥ», — диэннэр үлэтиттэн устан, Ыстапааны колхозтан таһааран кэбиһэллэр. Бу саҥа ыал бытархай хаһаайыстыбанан Ыстапаан ийэтэ Алааппыйалыын, кыыһа Варяны кытта олорбуттар. 1936 сыл Шура диэн кыыс оҕоломмуттара. Сэлэпсиэптэр дьиэ кэргэни биир дойдулаахтара колхоз мунньаҕынан мэктиэлээн төптөрү колхозка киллэрбиттэрэ. Ыстапааны бухгалтер үлэтигэр төптөру ылбыттара, Өрүүнэ фермаҕа үүт туппута, үрүҥ аһы астаабыта, ону таһынан 9 көлүүр оҕуһу аһаттарбыттар. Кини хайа да үлэттэн толлубатын, сатабыллааҕын көрдөрбүтэ, хайҕаммыта.
1941 сыл Аан дойдуну аймаабыт Аҕа Дойду сэриитэ саҕаланар. Колхоз туруу үлэһиттэрэ дойдуну өстөөхтөн көмүскүү ыҥырыллан барбыттара. Олору кытта бастакы хомуурга Ыстапаан түбэспитэ уонна төннүбэтэҕэ. 1942 сыл уу суола аһыллаатын кытта күтүөтэ Егор Петрович Орлов (МВД үлэһитэ) кэргэнин Настааны (Өрүүнэ бииргэ төрөөбүт кыра балта) икки кыра оҕолорун, аҕата Борокуопайы, кыыһа Марфаны аҕалан быраһаайдаһан баран сэриигэ айаннаабыт уонна онтон төннүбэтэх. Кэлбит аймахтарын кыл-мүччү олохтообутун кэннэ, Нам салалтата сэриигэ барбыт дьону солбуйтараары Хатырык НАСПО-гар председателинэн, ыскылаат сэбиэдиссэйинэн, түүлээх тутааччынан, атыылааччынан байыаннай кэминэн ыган туран анаабыттар. Онно үлэлии сылдьан кэргэнэ Ыстапаан сэрии толоонугар өлбүтүн туһунан биллэриини тутан улаханнык уйулҕата аймаммыт. Арбыҥҥа хотуна Алааппыйа ыалдьан, Өрүүнэ райсоветка баран туруорсан оҕолорун аттыгар буолаары эбиэккэ диэри сэбиэт сэкэрэтээринэн, эбиэттэн киэһээ маҕаһыыҥҥа атыылааччынан Арбыныгар төннөр.
Сэрии кэмигэр килбиэннээх үлэтин иһин 1947 сыллаахха Сталин мөссүөннээх мэтээли, 0110186№ — дээх удостоверениены туттарбыттара. Өрүүнэ кэргэнин Ыстапааны кытта сэттэ эрэ сыл олорбуттар, бу сылларын «саамай дьоллоох сылларым этэ» диэн ахтара.
Сэрии кэнниттэн уол оҕону баҕаран 1946 сыл кыыһын Катяны оҕолонор, онтон 1948 сыл уолун Спартакка күн сирин көрдөрөн олус дьоллонор. Оҕолорун үөрэхтээх дьон оҥороору Хатырыгынан, Намынан, Бөтүҥүнэн көһө сылдьан, араас тэрилтэҕэ хостоох үлэ булан үлэлээн үөрэттэрбитэ.
Кыыһа Шура куоракка учуутал идэтин ылан, Кэбээйигэ ананан тиийбитэ. Ыал буолан 4 оҕолонор уонна 1969 сыллаахха соһумардык суох буолбута. Өрүүнэ кыыһа Катялыын, уола Спартактыын Шураттан хаалбыт тулаайах кыргыттары, Катя кыыһа Любаны иитэн киһи-хара оҥорбуттара.
Күн – күбэй ийэлэригэр, эйэҕэс эбээлэригэр, үлэ уонна тыыл бэтэрээнигэр, сэрии огдооботугар Слепцова Ирина Прокопьевнаҕа олоҕун тухары оҥорбут үтүөлэригэр оҕолоро, сиэннэрэ, хос сиэннэрэ махталлара, тапталлара муҥура суох!
Автор: Э.Тимофеева, ученица 9 класса.