Сивцева Мария Гаврильевна 1934с.т.

Эбэбит, тыыл, үлэ бэтэрээнэ  Сивцева Мария Гаврильевна 1934 сыллаахха тохсунньу 4 күнүгэр Чэриктэй нэһилиэгэр Бэдиэдимэ алааска колхозтаах Марфа Васильевна уонна Гаврил Петрович Сивцевтэр дьиэ кэргэҥҥэ үһүс оҕонон төрөөбүт. Бииргэ төрөөбүт төрдүөлэр: убайдара Семен, Афанасий, ийэбит, быраата Иван.

Кыра саастарыгар аҕалара Аҕа дойду Улуу сэриитигэр баран сураҕа суох сүтэн, оҕолор ийэлэрин кытары тулаайах хаалаллар. Дьиэ ис-тас үлэтигэр, ону тэҥэ кыратыттан кырдьаҕаһыгар тиийэ «барыта кыайыы иһин» диэн санаанан салайтаран, тоҥору-хатары аахсыбакка, үлэни барытын тэҥҥэ үллэстэн үлэлээбиттэрэ. Сэрии төһө да бүттэр, үлэһит илии тиийбэтэ колкуос үлэтигэр олус охсуулаах этэ. Онон ийэбит салгыы үөрэммэккэ, 4 кылаас эрэ үөрэхтэнэн, 14 сааһыттан 1948 сылтан «Ф.Энгельс», онтон «Октябрь» колхозтарга толору үлэһит суотун аахсан, үлэтин үтүмэн сылларын саҕалаабытынан барар. Кэлин ийэтин ыанньык ынахтарын ылан 30 сыл устата ыанньыксытынан үтүө суобастаахтык үлэлээн кэлбитэ. «Дүпсүн» совхозка үлэлиир сылларыгар аан бастакынан 2000, онтон 2,5 тыһыынча кирбиилэри ылары ситиспитэ. Оройуоҥҥа 4 төгүл үлэ кыайыылааҕа буолбута. Туруулаахтык үлэлээн, хайҕал суруктарынан, бочуоттаах грамоталарынан, Москва куоракка сылдьар путевканан наҕараадаламмыта. Биэнсийэҕэ тахсан да баран, 10 сыл устата мөлтөх туруктаах борооскулары ылан, кичэллээхтик көрөн-истэн, бүөбэйдээн, атахтарыгар туруортаабыта.

«1941-45 сс. Аҕа дойду Улуу сэриитигэр килбиэннээх үлэтин иһин», «Үлэ бэтэрээнэ» мэтээллэринэн, 2 степеннээх «Ийэ мэтээлинэн»; «РСФСР тыа хаһаайыстыбатыгар социалистическай куоталаһыы туйгуна»; «Тыыл бэтэрээнэ»; 1974, 1978, 1979, 1980 сс. «Социалистическай куоталаһыы кыайыылааҕа» бэлиэлэринэн наҕараадаламмыта.

1962 сыллаахха эһэбитин Попов Семен Саввиһы көрсөн, ыал буолан, 3 уол, 2 кыыс оҕоломмуттара. Эбэбит барахсан куруутун субэ-ама буолара. Үлэтигэр оҕолоро көмөлөһөллөрө, илдьэ сылдьан үөрэтэрэ. Сымнаҕас, истиҥ, эйэҕэс майгылаах этэ. Кэнники сиэннэрин батыһыннара сылдьан үлэҕэ үөрэтэрэ, сир астыыра.

Эбэбит барахсан 2003 сыллаахха улаханнык ыалдьан күн сириттэн бараахтаабыта.

Хос сиэнэ А. Скрябина Айсена, 11 кылаас.