Якутяне — труженники тыла в годы Великой Отечественной Войны 1941-1945гг

Мин хос эбэм – тракторист бригадир

 Аҕа Дойду Улуу Сэриитин ветерана,Тыыл ветерана Сивцева Елена Ивановна. 1920 сыллаахха атырдьах ыйын 1 күнүгэр Чурапчы оройуонун Мугудай нэһилиэгэр төрөөбүт. Кыра эрдэҕинэ ийэтэ өлбүт, онон ийэтэ суох улааппыт. Мугудайга оскуола аһыллыбытыгар киирэн үөрэнэн 4 кылааһы бүтэрбит. Онтон аҕата өлөн салҕыы оскуолаҕа кыайан үөрэммэтэх. Биэс бииргэ төрөөбүттэртэн икки убайа Иван уонна Илья , сэрии хонуутугар охтубуттара, Михаил ыарыһах буолан ылбатахтара, эдьиийэ Сивцева Марфа Ивановна , сэрии сылларыгар МТС-ҕа трактористаабыта.

Хос эбэм Сивцева Елена Ивановна ахтыытыттан быһа тардыы.

Эдэр чэгиэн дьоммутун имири сотон ылбыт уоттаах сэрии кыһарыйан биһиги, кыргыттар, тракторга массыынаҕа олорорго күһэллибиппит. 1941 сыл отут хомсомуол кыргыттары хомуйан Чурапчыга биир ыйдаах тракторист курсугар үөрэппиттэрэ. Ити идэҕэ уһуллан броняланан сэриигэ барбатах трактористарга сменщиктаабыппыт. 1941-1944 сыллаахха диэри Хоютанов Василий Петровичтыын бииргэ үлэлээбитим Төлөй, Мугудай Сайдыы совхозтарыгар сири хорутан, наардааһынынан, ыһыыга үлэлиирбит. Сороҕор сиргэ хонон үлэлиирбит. Тракторбыт алдьаннаҥына бэйэбит эрэмиэнниир этибит. Ол кыһын Чурапчыга МТС-ка үлэлии сырыттахпына Дьокуускай куоракка школа механизации 4 ыйдаах тракторист курсугар ыыппыттара. Ломоносов уулусса 35 нүөмэригэр баара. Стипендия биэрэллэрэ саамай улахана 400 солкуобай. Аһылык карточканан, ыйга биир карточкаҕа 200 грамм арыы, 800 грамм саахар 800 грамм куруппаны биэрэллэрэ. 4 ыйынан тракторист быраабын ылан дойдубар тахсыбытын. Үөрэхпин бүтэрэр сааспар Сталин аатынан колхоз түөр трактордаах биригээдэтин салайбытым. Биир ЧТЗ, икки ХТЗ трактордаах этибит. Сарсыарда эрдэлээн, киэһэ хойутаан олус иллээхтик үлэлээбиппит.

Школа механизации үөрэммит кэмэ.

 

ХТЗ-Т22 үлэлээбит тыраахтара.

Хос эбэм Елена Ивановна трактористбиригэдьиир Улуу Кыайыы күнүн Болтоҥоҕо Чуораайытта алааһыгар ыһыы ыһан бүппүт күнүгэр көрсүбүтэ. Сотору кэминэн Болтоҥо олохтооҕор Кривошапкин Роман Иннокентьевичка (хос эһэм) кэргэн тахсан , олохсуйбута. Трактористаан бүппүтэ, нэһилиэккэ суруксутунан үлэлээбит. Алта оҕолонон, 14 сиэннэнэн, 22 хос сиэннээх, 3 хос-хос сиэннэнэн барыларын үөрэтэн, иитэн-аһатан, атахтарыгар туруоран улаатыннарбыттара. 95 сааһыгар диэри олорбута. 2015 сыллаахха тохсунньу 9 күнүгэр бу орто дойдуттан букатыннаахтык барбыта. Хос эбэм Елена Ивановна олорбут олоҕо биһиэхэ сиэннэригэр, хос сиэннэригэр холобур буолар.

 

 

Автор: А.Никифорова 2 е кылаас