Сергеев Афанасий Матвеевич (01.07.1925 – 31.07.1984)

Мин хос эһээм, Сергеев Афанасий Матвеевич, Горнай оройуонун Солоҕон нэһилиэгэр «Туора Үрэх» учаастакка, от ыйын 1 күнүгэр 1925 сыллаахха, дьадаҥы саха ыалыгар сэттис оҕонон төрөөбүт. Бииргэ төрөөбүттэр онуолар эбит: үс кыыс, сэттэ уол.

1934 сыллаахха Өрт оскуолатыгар үөрэнэ киирбит уонна 1942 сылга 7-с кылааһы бүтэрбит. Үөрэнэр кэмигэр Өрт бөһүөлэгиттэн 12 км тэйиччи сытар «Туора Үрэхтэн» сатыы сылдьара.

Аҕа дойдуну көмүскүүр улуу сэриигэ эһэм убайдара: Иван, Михаил, Григорий 1941 сыллаахха атырдьах ыйыгар ыҥырыллан барбыттара. 1942 сылга өссө биир убайа Гаврил, онтон 1943 сылга кыра убайа Александр фроҥҥа ыҥырыллыбыттара. Кинилэртэн Гаврил уонна Александр төннөн кэлбиттэрэ. Афанасий 1944 сыллаахха эмиэ бэбиэскэ тутан Дьокуускайга военкомакка тиийэн баран төннүбүт.

Сэрии сылларыгар хос эһээм Афанасий бастаан сэбиэккэ сэкирэтээрдээбит, онтон сыарҕалаах атынан куруусчуттаабыт. Ол саҕана Чкалов аатынан колхоз баара, онно араас үлэлэргэ үлэлээбитэ: кадровай булчутунан, от-мас үлэтигэр, тутууга, балыкка. Сыарҕалаах атынан, туркулаах табаларынан элбэх учаастактары кэрийэ сылдьан – Сиинэҕэ, Күбээйигэ, Ньурбаҕанчынаҕа, Муҥ уонна Лаакыгыр күөллэригэр. Кыайыы туһугар диэн сыраларын биэрэн туран, сарсыара күн тахсыаҕыттан, киэһэ күн кириэр диэри.

Үөрэххэ тардыһар баҕата баһыйан 1947 сыл күһүнүгэр оройуон кинигэр Бэрдьигэстээх орто оскуолатыгар 8-9 кылаастарга үөрэнэ киирэр. Үөрэнэн бүтээт, тута, 1950 сыллаахха Иркутскайдааҕы физическэй культура техникумугар туттарсан киирэр. 1955 сыллаахха үөрэҕин бүтэрэн, төрөөбүт оройуонугар физкультура учууталынан үлэлии кэлэр. Өр сылларга Өрт оскуолатыгар физкультура уонна үлэ уруоктарын үөрэтэр. Интернакка сэбиэдиссэйинэн уонна иитэччинэн үлэлиир.

Оскуолаҕа уонна нэһилиэнньэҕэ физкультурнай үлэни утумнаахтык ыыппыта. Акробатика, чэпчэки атлетика, туризм, ориентировка, волейбол, хайыһар, көҥүл тустуу секцияларын ыытара. Солоҕоон ыччата спорт үгүс көрүҥнэригэр оройуоҥҥа бастакы кэккэҕэ сылдьар буолбута. Өрт оскуолатын спортивнай хамаандата, ордук тустууга уонна хайыһарга,оройуоҥҥа биир күүстээҕинэн биллэрэ.

Хос эһэм оскуола спортивнай материальнай базатын хаҥатыыга сыралаһан туран үлэлээбитэ. Оччотооҕу кэмҥэ эппиэттиир спортивнай базалааҕа. Иитэн, эрчийэн таһаарбыт оҕолоро оройуон, республика чемпионнарыгар тиийэ үүммүттэрэ. Ити курдук тустууга, хайыһарга элбэх оҕо, ыччат дьарыктанан орто, үрдүк үөрэх кыһаларыгар, армияҕа, үлэһит буолан баран ситиспиттэрэ элбэх.

С. Семенова, 3 «б» кылааһын үөрэнээччитэ