Семенов Тимофей Ильич 1929-2001сс.

1929 сыллаахха муус устар 3 күнүгэр Өлүөхүмэ оройуонугар Куду-куюль сэлиһиэннитигэр төрөөбүтэ .Төрөппүттэрэ эрдэ өлөннөр,төгүрүк тулаайах хаалан эрэйи энэринэнтэлэн үлэ күүстээҕин үлэлээн бэрт эрэйинэн балтын,эдьиийин көрөн харайан ииппитэ.Сэрии сылларыгар,оҕо саастарыгар сылдьан үлэ ыараханын үлэлээн кэлбиттэрэ .

Эдьиийэ Семенова Варвара Ильинична ,продавеһынан өр сылларга үлэлээбитэ.Кыаммат тулаайах дьоннорго көмөмөлөһөргө ,аһылык ылан биэрэрэ.

Балта Семенова Елизавета Ильинична маска үлэлиирэ ,бииргэ эр дьону кытта. Семенов Тимофей Ильич түннэри күнүстэри мас таһара атынан. Ол курдук  почтаны быстала суох таһар этилэр.

Токо оройуонуттан   Куду-Куюль сэлиһиэнньэтигэр табаннан баран почтаны таһар этилэр. Сайын өттүгэр болуотунан устан барар этилэр,ардыгар өксөйөн бараллар.Кыһыннары ,сайыннары атын колхозтарга сатыы 30км. Баран почтаны таһар этилэр.

 

1969-1977сс. Холхуос-сопхуос табаһытынан – сылгыһытынан үлэлээбитэ. Кини үлэлиир бириэиэтигэр сылгы ахсаана 100 % төбөҕө тийбитэ. Кулун төрүөҕүн үрдүк көрдөрүүтүн ылары ситиспитэ.

Вымпел социалистическай куоталаһыыга «саамай үчүгэй сылгыһыкка» — диэн биэртэрэ. «Коммунистическай үлэ ударнига» — аатын хас да ылта. Бу урдук аттары кыайыылаах-хотулаах,үрдүк таһарылаах үлэтинэн ситиспитэ. Советскай Армияҕа сулуспалыы барбыта .Военный званията ефрейтор этэ.Кэлэн баран олоҕун аргыһын Нексердинова Анастасия Алексеевнаны көрсөн 1948с.атырдьах ыйын 8 кунугэр холбоспуттара, 5 оҕолоохтор ,сиэннэрин хос сиэннэрин көрөн,эбээ-эһээ буолан дьоллоннулар. Алексеев Анатолий Николаевич 1974 с. Өлүөхүмэҕэ архиологическай экспедицияны салайан илдьэ сылдьыбыта. Кини урукку древняй история материалын үөрэтэн кинигэтин 1987 сыллаахха «Каменный век Олекмы» таһаатарбыта.Ол кинигэтин аҕабытыгар бэлэхтээбитэ. Ити кинигэтэ тахсарыгар Семенов Тимофей Ильичка улахан көмөтүн ахтан махтаммыта. Семенов Тимофей Ильич уолунаан Семенов Станислав Тимофеевичтыын экспедицияларга улаханнык көмөлүспүттэрэ,сирин уотун ,ыйан-кэрдэн биэрбиттэрэ. Семенов Тимофей Ильич мэлдьи ахтар саныыр этэ, архиологическай экспедиция отрядтарын начальниктарын: А.В.Борисовы, И.С. Зыковы,Н.Н. Кочмары,Н.Н.Чересовы, Н.Д.Архиповы А.Д.Архиповы.

1977 сылтан “Токо” солхуос леснигинан, онтон Куду-куюлгэ леснигынан үлэлээбитэ .Оҕолорго үлэ ыытара, айылҕаны харыстыырга үөрэтэрэ. Үлэтигэр бэриниилээх буолан мэлдьи махтал грамоталары ылар этэ.

Үлэтин таһынанобщественнай үлэҕэ үлэҕэ кыттара,ол курдук “Аргыны утары” комиссияҕа председателинан үлэлээбитэ.Элбэх эдэр ыччаты көнө суолга иитэн таһаарбыта.Хойут ол ыччата махтанар этилэр.Махтал суругу президент АНС Кривошапкин А.В. биэртэ.Онно кини махтанар төрөөбүт сэлиэнньэтигэр общественнай үлэҕэ үлэлээн,эдэр ычакка холобур буоларын, дьонтон убаастабылы ыларын уонна Почетнай грамоталары ылар этэ,Аргыны утары үлэтин иһин .

1984 сылтан пенсияҕа тахсан баран,бөрөһүтүнэн, кадровый булчутунан, күндү түүлээҕи (киис,тииҥ,бэдэр,саһыл) совхозка туттарар этэ. Элбэх бөрөнү бултаан харчыннан премияПочетнай грамота үрдүк көрдөрүүлээҕин иһин награадаламмыта.Үлэҕэ уопсай ыстааһа дь: тахса сыл.Өр кэмнээх таһаарыылаах үлэтин туоһулара кэмэ биллибэт элбэх суруктар грамоталар. Онтон саамай күндүтэ дьон махтала.

1975 с « Үлэ бэтэрээнэ “ 1941-1945сс. Аҕа дойду сэриитигэр Кыайыы ҥ 40,50 үбүлүөйдээх сыллардаах мэтэллэринэн наҕараадаламмыта.

1993 сылга Аҕа дойду улуу сэриитигэр килбиэннээх үлэтин иһин мэтээли туттарбыттара.

Автор: Семенов Сергей Станиславович Завхоз МОБУ “ Центр образования” ГО город Якутск