Саха сиригэр ыытыллыбыт пионерскай этэрээттэр слеттарын кыттыылааҕа. Мин эһэм Кирилл 1915 сыллаахха Тыараһа нэһилиэгэр дьадаҥы дьиэ кэргэҥҥэ төрөөбүтэ. Оччолорго Чөркөөх аттынааҕы бөһүөлэктэр, алаастар оҕолоро ким сатыы, ким ат сыарҕатыгар олорон Чөркөөх оскуолатыгар билии ылаары үөрэнэ кэлэллэрэ.

Отутус сылларга Саха сиригэр ыытыллыбыт пионерскэй этэрээттэр сүлүөттэригэр Таатта оройуонуттан түөрт оҕо талыллан барбыттара. Олор истэригэр Чөркөөх оскуолатыттан көрсүө бэрээдэгин, үчүгэй үөрэҕин иһин Кирилл Сабарайкин баран кыттыыны ылбыта. Кини бу сүлүөккэ хайдах сылдьыбыттарын кэлин бэйэтин түөрт оҕолоругар кэпсиирэ.

Кирилл айылҕаттан уһанар талааннаах буолан улаатан баран 1935 сылтан 1939 сылга диэри куоракка киирэн болуотунньуктаан 5-с разрядтаах тутааччы буола үүммүтэ. Кини:”- Бу куоракка тутуспут мас дьиэлэрим элбэхтэр”,- диэн ахтара.

Аҕабыт 1940 сыллаахха “Тиксистрой” биригээдэтигэр болуотунньуктуу сырыттаҕына Аҕа дойду улуу сэриитэ буолан Тиксии оройуона” үлэ фронунан” биллэриллибитэ. Тиксии олохтоохторо ол иһигэр Кирилл үлэлиир тутуутун биригээдэтэ бары балыктааһын үлэтигэр туруммуттара. Кинилэр туттарбыт балыктара сэрии кэмигэр олус суолталаах көмөнөн ааҕыллара, кыайыыны чугаһаппыта. Онон үлэ-хамнас тохтоло суох барара: балык бултааһына, борохуоттар таһаҕастарын сүөкээһин, таас чох тиэйиитэ уо.д.а.үлэлэр быыстала суох ыытыллаллара.Хамнас барыта Саха сирин аатыттан самолет, танка тутуутугар барара.Кирилл Сабарайкин бу үлэлэргэ кыһыннары-сайыннары 25 киһилээх биригээдэни салайан олорон турбакка үлэлиир.

Кирилл Тиксиигэ сэрии иннинэ уонна кэннинэ тутууга үлэлээбит кэмигэр Тиксии бөһүөлэгин тутууга охсуулаах үлэтэ үрдүктүк сыаналанан, биригэдьиир Кирилл Сабарайкин 1943 сыллаахха алтынньы 2 күнүгэр “ССРС бочуоттаах полярнига” бэлиэнэн наҕараадаламмыта.

Кини аата “Бочуот дуоскатыгар” хаста да тахсыбыта. Сэрии кэмигэр икки төгүл “Стахановец” үрдүк аатын ылбыта, “Главсевморпуть” Бочуотунай грамотатынан наҕараадаламмыта, Аҕа дойду сэриитин ветеранынан буолбута. Кирилл Семенович Чөркөөххө кэлэн ,маҥнай орто оскуолаҕа суоччутунан, онтон интэринээт аһыллыбытыгар сэбиэдиссэйинэн пенсияҕа тахсыар диэри үтүө суобастаахтык үлэлээбитэ. Нэһилиэк, улуус элбэх көлүөнэ ыччатын иитиигэ-үөрэтиигэ кырата суох кылаатын киллэрсибитэ.

Сыралаах үлэтин сыаналаан районо, райсовет нэһилиэк грамоталарынан, махтал суруктарынан наҕараадаламмыта.

 

 

 

Авторы: В.Дмитриев, Д.Дмитриев, ученики 5 класса.