Прокопьева (Николаева) Матрена Николаевна 1921-1979 сс.

тыыл бэтэрээнэ

Мин аҕабынан эбээм Матрена Николаевна Прокопьева (Николаева) 1921 сыллаахха Амма улууһун Болугур нэһилиэгигэр Николаевтар диэн элбэх оҕолоох ыалга (Омоллоон диэн аҕа ууһа) төрөөбүтэ. Ол эрэн кыра сааһыттан Чыамайкы (билигин Мэҥэ –Хаҥалас улууһа) нэһилииэгин Григорьев диэн киһитигэр иитиллэн улааппыта.

1939 сыллаахха Амма улууһун Лээги нэһилиэгиттэн эһээм Тихон Тихонович Прокопьев Чыамайкыга тиийэн Матрена Николаевнаны кэргэн ылан Лээгигэ аҕалбыт. Ити сыл иккиэн Лээгиттэн Амма өрүс өрө баран  Үөһээ Аммаҕа Модут диэн үрэҕэр тиийэн 3 сыл устата балаакканан олороннор улахан стратегическай тутууга Амур – Дьокуускай айан суолун тутуутугар улэлээбиттэрэ. Онтон Лээгигэ кэлэн колхозка сүөһу көрүүтүгэр, ыанньыксыттаан үлэлээбитэ.

Ити сыллар тухары эбээм Матрена Николаевна Лээгигэ олорбута, “Чкалов” колхозка ыанньыксыттаан , сэрии ыарахан кэмнэригэр тыылга үлэлэһэн кыайыыны уһансыбыта. Иистэнньэҥ мааныта, туос иһит арааһын, дьоҥҥо түүлээх таҥас, бэргэһэ, үтүлүк  тигэр этэ. Иискэ кини сатаабатаҕа суох эбит. Аны асчыт мааныта — ас арааһын, килиэп, лэппиэскэ, баахыла, бэрэски астыырын дьонум кэпсииллэр.

1967  cыллааахха Амма оройуонун Чакыр нэьилиэгэр Лээгиттэн көһөн киирбиттэрэ уонна Чакырга олорбуттара. Матрена Николаевна оскуола интернатыгар поварынан, Тихон Тихонович тутууга, онтон сүөһү күрүүтүгэр үтүө суобастаахтык улэлээбиттэрэ. 8 оҕону төрөтен, улаатыннаран билигин оҕолоро, сиэннэрэ, хос сиэннэрэ Чакырга, Өнньүөскэ, Аммаҕа, Дьокуускай куоракка олороллор, үөрэнэллэр, үлэлииллэр.

“Матрена Николаевна кэргэнинээн өйөһөн, оҕолорун кытта сүрдээх иллээхтик олорбуттара. Мин Мотуруоналыын күһүн аайы сир астыырбыт. Айылҕаҕа сылдьарын олус сөбүлүүрэ. Өрүү үлэлии – хамныы сылдьар, дьоҥҥо көмөлөһөр, үтүөнү баҕарар, сүрдээх киэҥ, баай дууһалаах киһи  этэ”, — диэн педагогическэй үлэ бэтэрээнэ Евдокия Ивановна Сергеева ахтар эбит.

Итинник эбээм тыыл бэтэрээнэ Матрена Николаевна уонна эһээм тыыл, сэрии бэтэрээнэТихон Тихонович Прокопьевтар туруук  улэһит дьоннор үлэлээн-хамсаан, оҕолорун иитэн, үлэһит оҥортоон олорон ааспыттар.

Мин эбээлээх эһээбинэн киэн туттабын, кинилэр ааспыт үйэҕэ ыарахан кэмнэргэ улэлээн-хамнаан, ыал буолан, оҕолонон урууланан дьоллоохтук олорон ааспыттарын өйдуу-саныы сылдьыаҕым.

 

Автор: А.Прокопьев, 10 “а” кылаас