
Охлопкова Пелагея Михайловна (1922-2001 гг.)
Пелагея Саhылыкаантан төрүттээҕэ. Орто Эбэ сэттэ кылаастаах оскуолатын бүтэрэн баран, Дьокуускайдааҕы педучилищеҕа үөрэххэ киирбитэ да, 1941 сыллаахха сэрии саҕаланан, үөрэх тохтуурга күhэллибитэ. Онон учуутал буолар ыра санаата туолбатаҕа. Дойдутугар төннөн, «Кыым» холкуоска суотчутунан үлэлээбитэ. Балаайа, эдэр кыыс сэрии кэмигэр төрөөбүт нэhилиэгэр үлэ үөhyгэр сылдьыбыта. Суотчутун үлэтин эҥкилэ суох толороро. От-мас бэлэмигэр да тардыллара. Эдэр ыал ыраах Өлөөҥҥө көhөн, эмиэ үлэлии сылдьыбыттара. Ньукулай кэлин Сыырдаах, Орто Эбэ, оскуолаларыгар учууталлыы, Бээрийэ оскуолатыгар сэбиэдиссэйдии сылдьыбыта. Кини бэйэтин олус кыанар киhи этэ, дэлэҕэ да испэктээкилгэ оонньообут оруолун аатынан Кытыгырас Бараанчык диэн ааттыахтара дуо! Ордук атах оонньууларыгар оройуоннай, республикатааҕы куоталаhыыларга тиийэ кыттара, 1968 сыллаахха Саха АССР спордун национальнай ыстаныыларыгар маастар нуорматын толорбута.
Оскуолаларга сибиэдиссэйинэн, директорынан үлэлиир кэмнэриттэн ыла хаhаайыстыбаннай үлэҕэ наhаа сыстаҕаhа, Сыырдаах оскуолатын ититиитин систематын кини сүүрэн-көтөн, араас матырыйаалларын булан-талан киллэттэрбитэ. Оройуон салалтата Николай Николаевиhы хаhаайыстыбаннай үлэлэргэ дьоҕурдааҕын билэн, бастаан Уус Алдан оройуонун райсоветын тутууга отделыгар сэбиэдиссэйдэппиттэрэ. Ол сылларга оройуон киинигэр саналыы тииптээх туортуу квартиралаах дьиэлэри туттарбыттара. Кэлин 1964 сылтан Бэйдиҥэҕэ көhөн кэлэн, дьэ, олохтоохтук дьиэ-уот туттан олохсуйбуттара. Николай Николаевич «Лена» сопхуос Бэйдиҥэтээҕи отделениетыгар биригэдиир дуоhунаhыгар өр үлэлээбитэ. Пелагея Михайловна нahaa холку майгылаах, суот-учуот үлэтигэр наhаа чуолкай киhи 30-тан тахса сыл буолуо, бухгалтер кассирынан бу отделениеҕа эҥкилэ суох үлэлээбитэ. Кини суот-учуот үлэтигэр уопсайа 50-тан тахса сыл үлэлээн баран, сынньалаҥҥа тахсыбыта. Николай Николаевич үлэлээбитин устата общественнай олоххо көхтөөх позициялаах киһи этэ. Хомуньуус партия чилиэнэ буолан, партията ханна ыытар да онно тиийэн үлэлээн, син бэйэтин үчугэй өттүнэн көрдөрөн иhэрэ.
Татариновтар алта оҕону төрөтөн, иитэн, үөрэхтээх, үлэһит дьон оҥортообуттара. Улахан уоллара Бүлүүгэ олохсуйбута, суоппар идэтинэн уhуннук үлэлээбитэ, биэс оҕолоох ыал буолбуттара. Учуутал аҕаларын утумнаан, Елизавета, Николай иккиэн физика учууталлара буолбуттара. Атын үс кыргыттара: Наталья — зоотехник, Палаша, Роза Танданан, Бэйдиҥэнэн олохсуйбуттара. Бука бары оҕолордоох ыаллар. Пелагея Михайловна Охлопкова сэрии сылларыгар таhаарыылаах үлэтэ «1941-1945 сс. Аҕа дойду Улуу сэриитигэр килбиэннээх Үлэтин иhин» мэтээлинэн бэлиэтэммитэ. Николай Николаевич Татаринов уонна Пелагея Михайловна Охлопкова үлэ, тыыл бэтэрээннэрэ буоланнар юбилейнай мэтээллэринэн на5араадаламмыттара.
Автор: Э.Заболоцкий, ученик 1 класса.