Охлопков Иннокентий Григорьевич, 1930с.

Мин хос эһээм, Охлопков Иннокентий Григорьевич, 1930 сыллаахха сэтинньи 4 күнүгэр Уус Алдан Бээрийэтигэр Тандагы алааһыгар күн сирин көрбүтэ. Сэрии ыар сылларыгар колхуостаах аҕата, икки быраата, эдьиийэ утуу-субуу хоргуйан өлөннөр, соҕотох ыанньыксыт ийэтигэр иитиллэн үгүс эрэйи көрбүтэ.

Кини 7-8 сааһыттан колхуос үлэтигэр таһаҕас таһыытыгар «көлө иччитинэн», 9 сааһыттан сааскы ыһыыга, сайын окко оҕус сиэтээччинэн, от охсооччунан үлэҕэ көлүллүбүт. Оскуолаҕа 9 саастааҕар киирбит. Эр дьон эдэрэ, кыахтааҕа бары сэриигэ ыҥырыллан, үлүгэрдээх сут-кураан кэмигэр оҕо-дьахтар бары тэҥ ирдэбилинэн үлэлээбиттэрэ…

1943 сыл күһүнүгэр Бээрийэттэн 5 оҕо Танда оскуолатыгар 5-с кылааска үөрэнэ тиийбиттэр.  Хос эһээм интэринээккэ ылыллыбакка, эмиэ аччыктааһын ыарын этинэн-хаанынан билбит. Оҕолор сотору-сотору сатыы Бээрийэҕэ төннөн, бурдук туомун тардан өйүө гынан илдьэ төннөллөр үһү, ол төһө өр бараахтыай? Өктөөп бырааһынньыгар эмиэ дьиэтигэр тиийээтин кытта, сарсыныгар, сатыы айан сылаата ааһа илик 12-лээх уолу колхуос салалтата Суоттуга бурдук тиэйтэрэ ыыппыт. Онно биир нэдиэлэ сылдьыһан, Жирков Н. Г. диэн бааһыран кэлбит фронтовиктыын 4 көлө бурдугу Бээрийэҕэ тиэйэн аҕалбыттар. Онтон үргүлдьү үөрэҕэр төннүбүт. Хос эһээм барахсан хоргуйан, синигэр түһэн, хорсунун киллэрэн, утуйар тэллэҕин уонна үөрэнэр кинигэлэрин илдьэ интэринээт көрүдүөрүгэр олорор ыалыттан көһөн тиийбит.

Сарсыарда эрдэ туран, пуобар Екатерина Софронова эмээхсиҥҥэ уот оттон, уу таһан албыннаһан, хааһы буһарар биэдэрэ салааһынын сиэн сэниэлэммит. Иһигэр сотору үүрүллэрин кэтэһэн кутталга сылдьаахтаабыт. Хата, туох да силиэстийэтэ суох интэринээккэ ылыллан, дьолломмут аҕай. Дьэ онтон ыла, төһө да ол иннинэ элбэх көтүтүүлэннэр, 5-с кылааһы Бээрийэттэн кэлбиттэртэн соҕотоҕун бүтэрбит.

Иннокентий Григорьевич 17 сыл эргиэн үлэтигэр, 10 сыл совхозка, 4,5 сыл колхуоска салайар үлэлэргэ үлэлээбитэ, пиэнсийэҕэ 5,5 с куорат араас тэрилтэлэригэр үлэлээбитэ.

Кини Бээрийэ бочуоттаах олохтооҕо. «Отличник советской потребительской кооперации СССР» бочуоттаах бэлиэнэн, «За доблестный труд в Великой отечественной войне» диэн мэтээлинэн, ону таһынан Кыайыы хас да үбүлүөйүн мэтээлинэн, олус элбэх араас таһымнаах кырааматаларынан, махтал суруктарынан наҕараадаламмыта. Эһэм өссө хаһыаттарга кэриспэндиэн уонна кыраайы үөрэтээччи буолан, өлүөн иннинэ 3 дьоҕус кинигэни таһаартарбыта, Бээрийэ музейын төрүттэспитэ.

Мин Улуу кыайыыны уһансыбыт төрүттэрбинэн киэн туттабын.

 

Автор: В.Комиссарова 6 «а» кылаас уерэнээччитэ