Никифорова Анисия Дмитриевна 

 

Хайа баҕарар аймахха ыал бас-көс киһилээх. Ымыы чыычаахтарын бүөбэйдиирин тэҥэ, барыларыгар ураты чугастык сыһыаннаһар, мэлдьи харыстыыр, кимиэхэ баҕарар олоҕун ханнык да түгэнигэр өйөбүл, дурда-хахха буолар үтүө дьонноох. Биһиги аймахха оннук киһибитинэн хос эбээбит Анньыыска буолар.

Хос эбэм Анисия Дмитриевна Никифорова сэрии кэмигэр 20 саастаах этэ, Ханалас улуу4ун Хачыкаат нэhилиэгэр олорбута. Эдэр сааhыгар тулаайах хаалан балтын Дуняны уонна быраатын Трофимы иитэн кэлбитэ.

Сэрии сылларыгар колхозка суоhу корбутэ, сайынын оттоон, кыhынын саах таhан, от тиэйэн комолоспутэ. Ыарахан улэ, бырааттаах балтын корооhунэ, дьиэтин суоhутэ барыта эдэр кыыска суктэриллибитэ. О5олорун танастарын тигии, фронна куобах утулук, кээнчэ тигии иистэнэргэ уорэппитэ. Сэрии ис туhээнин толообутэ. Сарсыарда эрдэ туран, киэhэ хойут сытан. Колхуоска эдэр сааhыттан ыанньыксыттаан олох аhыытын-ньулуунун оҕо эрдэҕиттэн билбитэ. Сайынын ыам быыhыгар баран оттоон, араас субботниктарга барытыгар үлэлээн. Урут бу эр киhи, бу дьахтар үлэтэ диэн араарбат буоллахтара. Араас бурдукка үлэ, күрүɵ тутуута, буор хаhыыта, ыарахан ыйааhыннааҕы кɵтɵҕүү.

Улэ — дьиэ, дьиэ — улэ буолан кэргэн тахсыбата5а.

Сааhыран баран суорумдьунан хос эhэм Лука Васильевич Архиповка кэргэн тахсан Чкаловка коhон кэлбитэ уонна утуу — субуу биэс уолу тороппутэ: Василий, Михаил, Егор, Иннокентий, Трофим. Бэ4иэн уорэхтэнэн, собулуур идэлэринэн улээн, ыал а5алара э4элэрэ буолбуттара.

Хос эбэм Анньыыска тыыл уонна улэ бэтэрээнэ.

Сэрии кэмигэр, сэрии кэнниттэн учугэйдик улэлээбитин иhин «Ударник соцтруда», «Медаль Материнства», «Юбилейнай» мэтээллэринэн на5араадаламмыта.

Ол гынан баран кини оло5ун саамай урдук на5араадата тороппут биэс уолаттара буолаллар. Кинилэр бары ыал буолан, о5о торотон, дьон убаастыыр, киэн туттар дьоно. Билигин хос эбэлээх хос эhээбиттэн 18 сиэн, 30 хос сиэн тороото.

Мин э4ээм, тордус уол, Иннокентий Лукич Ханалас улуу4ун III Малдьа5ар ситэтэ суох орто оскуолатыгар учууталынан улэлиир. Э4эм ахтыытынан ийэтэ кытаанах, улэ4ит, сарсыарда 4-5ч уопсай хотонно ыанньыксытынан улэлии барар этэ диир. Уолаттара оскуола5а киириэхтэриттэн то4о кыалларынан иллэн кэмнэригэр ийэлэригэр хотонно киирэн комоло4оллор эбит. Уолаттара кыра эрдэхтэриттэн дьиэ ис-тас улэтигэр сыстыган буолан улааппыттар.

Эбээм Инна Владимировна ахтыттынан: «Никифорова Анисия Дмитриевна кэргэним Кеша ийэтэ. Балаҕан ыйын 28 күнүгэр 1985 сыллаахха Кешалыын тапталбытын холбоон ыал буолбуппут. Биэс уол оҕолоох Архиповтар дьиэ кэргэттэригэр кийиит кыыс буолан киирбитим. Анньыыска аҕыйах саҥалаах бэрт холку майгылаах буолан уопсай тылы түргэнник булбуппут. Били саха киhитэ кɵрүстэҕинэ:«Туох кэпсээннээххин?», «Ээ, туох кэпсээн кэлиэй, суох…» — диэн баран бэрт уhуннук сэлэhэн кэпсэтэллэрэрэ. Ол курдук биhиги эмиэ кɵрүстэхпитинэ уруккуну-хойуккуну санаан кэпсэтэр этибит».

 

 

Автор: К.Архипова, ученица 1 класса.