Находкина Евдокия Николаевна (1920 г.р.) Находкин Егор Федорович (1912 г.р.)

Мин хос эбэм Находкина Евдокия Николаевна Муома улууһун Төбүлэх нэһилиэгэр кулун тутар 14 күнүгэр 1920 сыллаахха төрөөбүтэ. Хос эбэм Евдокия Николаевна 3-4 кылаас үөрэхтээҕэ, совхозка ыанньыксытынан, кэлин балыыһаҕа санитарканан үлэлээбитэ. Хос эһэбин Егор Федорович Находкинныын – ыам ыйын 14 күнүгэр 1912 сыллаах төрүөх, дьиҥ тапталынан холбоһон 50-ча сыл бииргэ олорбуттар.

Сэрии кэмигэр хос эбэлээх эһэм Тарын Үрэх нэһилиэгэр «Калинин» колхозка, ол кэминээҕи «Бары — фронт туһугар! Бары — Кыайыы туһугар» диэн лозуннаах, олорон турбакка үлэлээбиттэрэ.

Хос эһэм Егор Федорович Находкин кыһын — күндү түүлээх соноругар, бултка, сайын окко, сүөһү биригэдьииринэн үлэлээбитэ. Кини кыраҕы харахтаах ытааччы, «Ворошиловский стрелок» знактаах, стахановец-булчут этэ.

Хос эбэм Евдокия Николаевна Находкина үйэтин тухары фермаҕа ыанньыксытынан, сүөһү көрөөччүнэн үлэлээбитэ.

Кинилэр 11 оҕоломмуттарыттан ааспыт үйэ 60-80-с сс. диэри алта оҕо борбуйун көтөҕөр саастарын ааспыттар. Түөрт оҕо сэрии ыар сылларыгар төрөөн, ол ынырык сыллары ааспакка, олохтон туораабыттар. Хаалбыт алта оҕоттон Ванялаах Толя кылгас үйэлэммиттэр.

Владимир Егорович, Егор Егорович, Рая Егоровна, мин эбэм Зоя Егоровна ыал буолан төрөппүттэригэр сиэн бэлэхтээн, сиэн сытын сыллаппыттар. Хос эбэлээх эһэм 10 сиэннэриттэн 30-ча хос сиэннээхтэр.

Мин эбэм Зоя Егоровна кэпсииринэн хос эбэм наһаа чэпчэки олоҕу олорботох. Сэрии кэмигэр ыал буолан, ол сылларга төрөөбүт оҕолоро өлүтэлээн, аны сэрии сылларын ыарахан ынырык сокуонунан, эр киьиттэн итэҕэһэ суох үлэҕэ сылдьыбыт. Быыкаа уҥуохтаах хос эбэм сыарҕалаах икки оҕуьунан икки-үс көстөөх сиртэн Тарыҥҥа кыүынны тымныыга от тиэйэн аҕалар эбит. Кэлин, оҕолоро улааппыттарын кэннэ, Төрүккэ сайын оҕуьунан буочукалаах сыар5анан, Индигииртэн биэдэрэнэн бөһүөлэк тэрилтэлэригэр, уьуйаанна уу таьар уьу.

Хос эһэм Егор Федорович кыһынын бултаан, сайынын оттоон дьиэтигэр көстүбэт кэриэтэ. Хос эбэм барахсан эмдэй-сэмдэй кыра о5олорунаан дьиэ ис-тас улэтигэр сылдьан, хамнастаах улэтин-кулууп, хонтуора сууйуутун таһынан, аны дьиэтигэр кэлэн оҕолорун көмөлөһүннэрэн, хонук мастарын двуручка эрбиинэн эрбээн, хайытан, кыстаан, аны хотоҥҥо сүөһүтүн көрөн, оҕолорун аһатан, син кыстаан олорбуттар. Ити курдук, барыларын дьиэ иһигэр-таһыгар үлэҕэ такайан, хайа да хара улэттэн чаҕыйбакка үөрэппит. Оҕолор 10-11 саастарын туолааттарын кытта дьиэнэн бары ынахтыын-сүөһүлүүн көһөн, үс көстөөх Тыаллаахха оскуола аһыллыар оттуу бараллар эбит. Хос эбэм Евдокия Николаевна оҕолорун от мунньарга, бугуллуурга, оҕус сыарҕатыгар оту уган кэбиһиллэр сиргэ тиэрдэргэ уерэппит. Бэйэтэ олус тургэн, ыраас туттуулаах улэһит эбит. Итинник былааннаан улэлииргэ уерэтиитэ кэлин о5олоругар, мин эбээбэр бигэ тирэх буолбут.

Аны биир үйэлээх үтүө холоборунан дьоҥҥо эйэлээх, амарах сыһыан буолар. Ийэтин, мин хос-хос эбээбин, наһаа кыһаллан көрөрө-истэрэ, харайара, сууйара-соторо уһу. Ити курдук, кырдьаҕас ийэтин бу орто дойдуттан барыар диэри оҕолорун харахтарын ортотугар сылаастык, сымнаҕастык суулаан, бүөбэйдээн атаарбыт. Өбүгэ саҕаттан көлүөнэттэн көлүөнэҕэ бэриллэр ытык иэс холобурун көрдөрбүт. Кэлин бэйэтэ кыаммат буолбутун кэннэ, оҕолоро кинини сымнаҕастык, сылаастык бүөбэйдээн, бу орто дойдуттан атааралларыгар, ытык иэстэрин төлүүллэригэр төһүү буолбут…

Мин хос эбэм дьон-сэргэ ортотугар убаастанара, дьоҥҥо үөрүүнү, дууһатын истин иэйиитин астына ыһара. Ол курдук, үлэлиир кэлэктиибин өйөөн, биирдэ эмит кэнсиэргэ ырыа ыллаһар, хомуска тардан дьүрүһүтэр, күлүүтэ-элэгэ билигин да сааһырбыт дьон үтүө өйдөбүлүгэр кэрэ кэпсээн буола сылдьаллар.

Мин хос эбэм наһаа чэпчэки, долгуран да буолбатар, сырдык, дьоллоох олоҕу олорон ааспыта. Олоҕо тапталлаах кэргэнинэн, доруобай, үөрэххэ тардыһыылаах оҕолорунан, бар дьонун ытыктабылынан, элбэх оҕолору төрөтөн, иитэн таһаарбыт Ийэ Хайҕала икки мэтээлинэн, сэрии сылларыгар үтүө суобастаах улэтин иһин Улуу Сталин мэтээлинэн киэргэтиллэн, олохтон дуоһуйуунан арыалланан ааспыта.

Улуу Кыайыы кэннинээҕи сылларга хос эбэлээх, эһэм иккиэн — кыайыылаах үлэлэрин иһин »

За Доблестный Труд во время Великой Отечественной войны в 1941-1945 годах» диэн, И. В. Сталин төбөлөөх мэтээлинэн наҕараадаламмыттара!

Хос эбэм Находкина Евдокия Николаевна, хос эhэм Находкин Егор Федорович, эбэм Сивцева Зоя Егоровна, эhэм Сивцев Антон Захарович,ийэм Мохначевская Лия Антоновна, таайым Сивцев М.

 

Авторы: Д.Мохначевский,  ученик 5-6 класса.
Л.А.Мохначевская