Марков Гаврил Прокопьевич

1899-1985 сс.

Марков Гаврил Прокопьевич 1899 сыллаахха Мэнэ-Ханалас Мэнуруэн нэьилиэгэр тэрээбутэ. Урукку биэрэпистэртэн кэрдэххэ, Петр Марков – Хара Баттах  диэн киьиттэн тэруттээх. А5ата Марков Прокопий Николаевич Ойуун Куэлэ алааьыгар олохтоох эбит. Ийэтэ Андросовтар кыыстара. Андросов Прокопий …бииргэ тэрээбутэ. Андросов Алексей Спиридонович айма5а. Иван диэн бырааттааза. Ревком сазана сир уллэрээччи эбит. Ыал буолбакка эрдэ элбут.

Гаврил Прокопьевич холкуостааьын иннинэ баайдарга хамнаска сылдьыбыт. Билир Куэлун баайыгар Дайыла Озозо хамначчыттаабыт.

Бандьыыттааьын сазана Чурапчы диэкиттэн бандьыыттар  кэлбиттэр. Бу кэмнэ Мэнэ улууьун кулубата Егор Кычкин эбит. Тэнулу арзаа баьыгар быраабалаах. Тахтый диэн алаастан сылдьан улэлиирэ.  Кини суох кэмигэр тубэьиннэрэн, бандьыыттар Тахтыйга  5 хоммуттар. Мэнуруэн кинээьиттэн ат аьатааччы 2 киьини кэрдээбуттэр. Ол дьаьалынан Марков Петр Петровичтыын-Чыычаахылаптыын куонньугунан сылдьыбыттар. Гаврил Прокопьевич:  «Бандьыыттар 1 эрэ буулдьа саалаахтара, уоннаазыта мас саа этэ. Ынах быата быалаах»,-диэн кэпсиирэ.

Сэбиэскэй былаас буолуутун сазана табаарыстыбалар уэскээбиттэр. Онно бэрэссэдээтэллии сылдьыбыт. Кыамматтары аьынан бурдук ууннэрэн, ол бурдугу тунэтэн репрессиялана сыспыт. Хата куускэ унсубэтэхтэр. Улэтиттэн уураппыттар. Онтон ыла наар хара улэзэ сылдьыбыт.

1939 сыллаахха бэдэнсутуу сазана кыра табаарыстыбалары, холкуостары холбоон, «Коммуна Суола» холкуос тэриллибит. Холкуоьу Находкин И.М., Харитонов Р.А., Кириллин…, Бочкарев П… салайбыттар. Гаврил Прокопьевич совхоз буолуор диэри бостуук, оччут, бурдук быьыытыгар, кыьын от-мас тиэйиитигэр улэлээбит.

Ааллаах Ууннэ кыьын сэтинньи ыйтан ыам ыйыгар диэри таьазас таьара. Бу айанна дьон чулуута, хорсуна, сатабыллааза, тулуурдаа5а сылдьаллара. Гаврил Прокопьевич биригэдьииринэн сылдьара. Урэх тааннаан аттара ууга туьэн, сыарзаларын сынаазын быата тэлэ бардазына, илии сыгынньах муустаах уу аннынан сыарза сынаахтарын баайара. Ону таьынан 10-ча аты илии сыгынньах кэлуйэрэ уьу. Ол иьин бииргэ сылдьар дьоно: «Туох ааттаах абааьы тарбахтаах киьигиний?!»- дииллэрэ. Онтон ыла «Абааьы Тарбах» диэн аат инэн хаалбыт.

Аза дойду Улуу сэриитин кэмигэр Тиксиигэ Быков мыска улэ фронугар сылдьыбыт. Бары Кыайыы туьугар диэн куускэ улэлииллэрэ. Тымныыны, тыалы-кууьу аахсыбакка балыктыыллара.  Сэрии сылларыгар сыралаах улэтин иьин «1941-1945 сс. килбиэннээх улэтин иьин» мэтээлинэн назараадаламмыта.

Марков Гаврил Прокопьевич уус-уран тыллаах сээркээн сэьэнньит этэ. Чыыьыланы, сыыппараны чуолкайдык эйдуурэ. Нэьилиэк историяты, араас номохтору, уьуйээннэри элбэзи билэрэ.  В.В.Скрябин – Идэлги «Мэнэ бэртэрэ» кинигэтигэр номохторо киирбиттэрэ. Нэьилиэк историятын чинчийээччи Протодьяконов В.Е.: «Толкуйдаах, мындыр эйдээх-санаалаах кырдьазас этэ»,- диэн ахтар.

Гаврил Прокопьевич 86 сааьыгар 1985 сыллаахха элбутэ.  Билигин кини оло5ун туэрт о5отуттан 21 сиэн, элбэх хос хос сиэннэр сал5ыыллар. Удьуор утума сал5анар.