Литвинцев Семен Николаевич 07.09.1925-13.09.1996

Мин эһэм Литвинцев Семен Николаевич, Чурапчы улууһун Хатылы нэһилиэгиттэн терүттээх,  бочуоттаах тыыл бэтэрээнэ, Аҕа дойду Улуу сэрии кэмигэр хоту балыктааһыҥҥа күүс өттүнэн көһөрүллүү кыттыылааҕа.

Эһэбит кыра сылдьан ийэтэ эрдэ ыалдьан өлбүтэ, аҕата Николай иккистээн кэргэн ылар, үс оҕолонор.  Кыра эрдэҕиттэн үлэҕэ сыстаҕас буолан, улахан дьону кытта тэҥҥэ үлэлэспит. Улуу сэрии саҕаламмытыгар эһэбит 16 саастааҕа. 1942 сыллаахха күүс өттүнэн Кэбээйи, Эдьигээн, Булун оройуоннаргар көһөрүллүү саҕаланна. Алтынньы ыйга холкуостартан эдэрдиин кырдьаҕастыын бары сатыы Аллараа Бэстээххэ нэдиэлэни быһа айаннаабыттар. Өлүөнэ өрүс кытылыгар тиийэннэр тоҥууну-хатыыны, хоргуйууну билбиттэр. Кырдьаҕастар, кыра оҕолор үксүлэрэ ыалдьан аара суолга, өрүс кытылыгар олохтон туораабыттар. Булун оройуонугар тиийэн балыктааһыҥҥа үлэлэспит, эдэр буолан үлэҕэ барытыгар сыһыараллар этэ. Ынах-сүөһү, сылгы көрүүтүгэр сылдьыспыт. Кыһын  муус аннынан  күҥҥэ  иккитэ үстэ илиминэн  балыктыыллара. Туппут балыктарын   дьиэлэригэр ылбаттар, барыта фроҥҥа барар.  Эмчит да, эмп да суох буолан киһи, оҕо бөҕө өлөрө. Сэрии бүппүтүн кэннэ Сэмэн Булуҥҥа олохсуйа хаалар.

1957 сыллаахха Эдьигээн оройуонугар үлэлии тиийэн баран эбэбитин Федорова Ульяна Николаевнаны көрсөн ыал буолаллар. Түөрт оҕолоноллор, үс уол, биир кыыс. Эдьигээҥҥэ техучастокка возчигынан, хара үлэһитинэн, плотнигынан үлэлээбитэ. Эһэбит күүс өттүнэн көһүрүллүүгэ барбытын туһунан улаханнык кэпсээбэт эбит, барыта кистэл, куттал, бобуулаах этэ. Биографиятын үлэ кинискэтиттэн, наҕараадаларыттан билэбит. Архыып докумуоннара, бэлиэтээһиннэрэ туоһулууллар.

Литвинцев Семен Николаевич – Тыыл үлэ Бэтэрээнэ, үрдук көрдөрүүлээх үлэтин иһин Саха АССР Үрдүкү Советын Бочуотунай грамотатынан ,“1941-1945сс А5а дойду Улуу сэриитигэр килбиэннээх үлэтин иһин” мэтээлинэн, “Комммунистическай үлэ ударнига” бэлиэнэн, бочуотунай грамоталарынан наҕараадаламмыта.

Эһэбит Чурапчылыы иитиилээх буолан, дьиэтин-уотун чөкөтүк көрөрө, оҕуруот аһын олордоро, идэһэҕэ сибиинньэ иитэрэ. Сыл аайы булууска муус хаһаанара. Сайын моторканан сылдьан, илиминэн балыктаан дьонун күндүлүүрэ.

Семен Николаевич, 4 оҕо амарах аҕата, үгүс сиэн, хос сиэн эһэтэ. Сэрии кэмигэр үлэтэ сыаналаммат кылаат буолан үйэҕэ ааттаннын, сырдык мөссүөнэ өрүү биһиги өйбүтүгэр, сүрэхпитигэр баар буоллун.

 

Автор: сиэнэ — Литвинцева С.