Кривошапкин Константин Николаевич (1911-1980 с.с.)

Кривошапкин Константин Константинович 1911 сыллаахха Байаҕантай нэһилиэгэр төрөөбүтэ.

1931 с. «Кэскил» артыалга киирэн отчут-масчыт буолбута. Үлэҕэ өрүү үрдүк көрдөрүүлэри ситиһэрэ. Кини сүрдээх мындыр уус этэ ол иһин «Көҥүрээх Уус диэн ааттыыллара.

1932 с. Кыһыл Танда колхоз артыаллаахтарын мунньахтарыгар «Ударник” аатын иҥэрбиттэрэ.

1933-34 с.с. Тандаҕа оскуола тутуутугар үлэлэспитэ. Вензель Ннколай Евсеевичтыын күҥҥэ 125 погоннай миэтэрэ былаахыны илиинэн эрбээн хайыталлара. Илиинэн мас хайытыытыгар оройуон үрдүнэн рекорду олохтообуттара.

1935 с. Биир бастакынан “Стахановец» үрдүк аатын ылбыта.

1936 с. Оройуон ыһыаҕар 75 с. харчынан бириэмийэлэммитэ.

Кривошапкин Константин Николаевыһы доруобуйата мөлтөҕүнэн сэриигэ ылбатахтара. Ол гынан баран кини тыыл ыарахан үлэтиттэн туора туран хаалбатаҕа. Сэрии кэмигэр «Кыһыл Танда» колхозка    биригэдьииринэн үлэлээбитэ. Биир дойдулаахтара, үөлээннээхтэрэ кэпсииллэринэн сут сутурҕан кэмигэр колхоһун дьонун бултаан, балыктаан аһатан элбэх киһини хоргуйан өлөртөн быыһаабыта.

1945 с. Бороҕоҥҥо буолбут Кыайыы ыһыаҕар ыҥырыллан сылдьыбыта.

«1941-45 сылларга килбиэннээх үлэтин иһин», Производственнай көрдөрүүлэрин иһин Кыайыы юбилейнай мэтээллэринэн наҕараадаламмыта.

Константин Николаевич Кривошапкин — Көҥүрээх Уус— номоххо киирбит сүдү уус. Кини айылҕаттан айдарыылаах, ханна да анаан үөрэммэтэх эрээри маһынан, тимиринэн уһанар дэгиттэр уус этэ. Оҥоһуктары хаамтарбат эрэ гына оҥороро. Дьиэлэрин тэрилин, малларын, иһиттэрин-хомуостарын туттар сэбиргэллэрин бэйэтэ оҥороро Булт тэрилин, тимиртэн, алтантан, көмүстэн араас сиэдэрэй киэргэллэри, тупса5ай иһиттэри, туттар тэриллэри, саха быһаҕын араас көрүҥүн, кыра, улахан хомустары, иистэнэр иннэни, буулдьанан ытар сааны кытта онороро. Токур баал алдьаннаҕына тимири кыһаҕа сиэтэн салгыыра. Подшипник уулуннаҕына үрүҥ алтанынан ыһааран оҥороро.

Техника бары көрүҥүн өрөмүөннүүрэ, алдьаммыт чаастарын саҥардан оҥороро. Бэйэтин колхоһун техникатын өрөмүөннүүрүн, оҥорорун таһынан чугастааҕы нэһилиэктэр колхозтарын техникаларын оҥорууга эмиэ көмөлөһөрө. Колхозка үлэлии сылдьан бурдук тардар үлэни чэпчэтээри биир оҕуһунан эбэтэр атынан таттарар бурдук тардар “Бадьайа» диэн ааттаах тэрили оҥорбута. Күҥҥэ 9 буут бурдугу тардар буолбуттара. Кэлин онтун тупсаран үрэх сүүрүгүн көмөтүнэн үлэлиир бурдук тардар массыынаны оҥорон үлэҕэ улахан чэпчэтиини оҥорбута. Ол туһунан биллиилээх суруйааччы С.С. Васильев — Борогонскай «Кыһыл Танда» диэн кинигэтигэр суруйбут. 1937 с. Бассабыыктыы тэрийээччи хаһыакка киниэхэ анаан хоһоон тахсыбыт.

Кини уһаммыт тэриллэрэ, оноһуктара Дьокуускайга куорат хомус музейыгар экспонат быһыытынан туруоруллубуттара. Дойдугугар Тандатааҕы историко-архитектурнай музейга үгүс уһаммыт тэриллэрэ хараллан тураллар.

Кини оҥоһуктара бэйэтин кэмигэр республика араас оройуоннарыгар тарҕаммыгтара.

Константин Николаевич бииргэ төрөөбүт быраата Кривошапкин Егор Николаевич 1913 сыллаахха Тандаҕа төрөөбүт.Чурапчы военкоматынан сэриигэ ыҥырыллыбыт. 1943 сыл от ыйын 17 күнүгэр сэриигэ өлбүт. Егор Николаевич 1942 сыл бэс ыйын 29 күнүгэр, атырдьах ыйын 15 күнүгэр уонна 1943 сыл от ыйыгар фронтан суруйбут суруктара музейга бааллар. Орловскай уобалас Волховскай оройуонун Дворики дэриэбинэҕэ көмүллүбүт.

Константин Николаевич 1980 сыллааха ыарахан ыарыыттан өлбүтэ. Кини олоҕун салгыыр, аатын ааттатар  кэнчээри ыччаттардаах.

Автор: А. Молонова, 3 класс.