
Корнилова Юлия Матвеевна
1941 сыллаахха эбэм Нам улууһун Хатырык диэн сэлиэнньэтигэр сайын оҕолору кытта лааҕырга сылдыбыт. Сурдээх киэҥ бааhынаҕа хортуоска буордууллара, отун-маhын ыраастыыллара. Ол сырыттахтарына күнүскү сынньалаҥ кэмигэр «Сэрии буолла» диэн кэлэн биллэрбиттэрэ.
Эбэм дьиэтигэр төннөн кэлэн от үлэтигэр бугул түгэҕин харбааhыҥҥа сайыны быha үлэлээбит. Эр дьон бары сэриигэ ыҥырыллан барбыттара. Аҕыйах кырдьаҕас эр дьон хаалбыттара.
Күһүн Хатырыкка оскуолаҕа үөрэнэ барбыт. Оччолорго үлэлиир дьоҥҥо 3 кг бурдук нуорма бирэллэрэ, ол иhин ол бурдукка тиксээри оскуолатыттан уурайан үлэлии дьиэтигэр төннөн кэлбит. Сиэмэ астааhыныгар (ол аата — бурдук сиэмэтин отуттан араарааhын) үлэлээбит. Хаар түспүтүгэр от тиэйиитигэр үлэлии барбыт. Колхоз биир субай сүөһү турар хотонун киниэхэ анаабыттар. Онно от тиэйэргэ 1 оҕус, 1 ат көлө биробиттэр. Соҕотоҕун 10-тан такса км сиртэн күн аайы сыарҕанан от тиэйэр эбит. Тиэйэн аҕалбыт отунан сарсыарда хотон сүөһүтүн барытын аhатар. Хотон балбааҕын тиэйэн бурдук бааhынатыгар илдъэн биир-биир хороччу уурдараллар эбит — саас ол ноhуом (удобрение) буолар.
Саас халлаан сылыйыытыгар, кыhын бааhынаҕа уурбут балбаахтарын алдъатан-үлтүрүтэн бааhынаны биир гына ыһан yoҕypдуy онороллоро. Хаар ууллубутун кэннэ ыhыыга, трактор сири тиэрбитин кэннэ, 2-лии атынан бараналыыллара. Улахан дьон – дьахталлар хотоҥҥо үлэлиилэрэ. Оонньуур бириэмэ ордубата, аччыктыыллара…
Күһүнүгэр Үрүҥ күөлгэ биир оҕонньор салайааччылаах оҕолору балыктаталлара. Кыhын муус алларан муҥхалыыллара. Сороҕор сиир да балык кэлботэ, ардыгар 1-2 центнер балык кэлэрэ. Бэйэлэригэр сииллэригэр күҥҥэ 1-дии балык биэрэллэрэ. Ол курдук 3 кыhын балыкка үлэлээн сылдьыбыт.
Сайыҥҥы балыгы тууһууллара, ону сэриигэ диэн катерынан тиэйэн бараллара. Сыалыһар диэн балыгы бултаан туттардаххына харчы биэрэллэрэ, онон эбэм саахар атыылаһан, ууга булкуйан сиирэ. Оччоҕо күүс киирэр курдук буолара…
Кыайыы буолбутун сайын Сииттэҕэ балыкка сылдьан истибит. Сэрии бүппүтүн кэннэ бэрт аҕыйах киһи тыыннаах ордон төннүбүт. Онон үлэлэрэ бэйэлэригэр хаалбыта. Ону таһынан дьиэ таһынааҕы- иһинээҕи улэтин толороро, тыаттан мас кэрдэн киллэрэн оhоҕун отторо, уу тиэйэрэ. Танас-сап суоҕа, Америкаттан көмө — кууллаах сиэмэ кэлэрэ, ол куулунан таҥас тиктэллэрэ. Бааhынаҕа кутуйах хасааhын буланнар үөрэллэрэ, ону ытыстарынан тууйаска кутан, дьиэлэригэр кистээн киллэрэн суорунаҕа тардан бурдук оҥороллоро.
Мин эбэм элбэх медаллаах уонна знактардаах:
— Ударник 9 пятилетки
— Медаль «За доблестный труд в Великой отечественной войне 1941-1945г.г.»
— Медаль «к 50-летию Победы в Великой Отечественной Войне»
— Медаль «Ветерану тыла от благодарного народа Республики Саха в честь 50-летия Победы в Великой Отечественной Войне»
— Медаль «к 100-летию Маршала Советского Союза Жукова»
— Медаль в ознаменование 120-летия со дня рождения И.В. Сталина
— Медаль «80 лет Великой Октябрьской социалистической революции»
— Медаль «80 лет ВЛКСМ»
— Медаль «Материнская слава I-II-III степени»
— Медаль материнства
Аҕа дойду улуу сэриитигэр кыайардыын-кыайбаттыын, эдэрдиин- кырдьаҕастыын турунан үлэлээбитгэр. Элбэх киһи сэриигэ баран төннүбэтэх, сэрии түмүгэр элбэх киһи тулаайахсыйбыт, оҕо-аймах оонньообокко, эдэр ыччат үөрэммэккэ хаалбыт.
Сэрии алдьархайын тус бэйэтинэн билбит кырдьаҕас эбэлэрбит, эһэлэрбит эйэлээх олох туһугар сыраларын, күүстэрин-уохтарын биэрбитгэрин биһиги эдэр көлүөнэ умнуо суохтаахпыт. Ол туһугар биһиги бары омугунан арахсыбакка биир санаанан, эйэлээхтик олоруох тустаахпыт.
Хос сиэнэ М. Исаков, 11а кылаас үөрэнээччитэ