Мин хос эһээм Куонаанап Ылдьаа Уоһакабыс (Уус Ылдьаа) Горнай оройуонун Арҕаа Хаҥалас улууһун Ойуун Ууһа нэһилиэгэр 1901 сыллаахха тимир ууһун дьиэ кэргэнигэр төрөөбүт. Кини кыра оҕо эрдэҕиттэн аҕатын батыһа сылдьан кытаанах уус үлэтигэр эриллэн, тимир ууһа буолан төрүттэрин удьуордаан, ааттарын ааттаппыта. 16 сааһыттанаҕатыгар күөрт күөртээн, балтыһыт, өтүйэһит буолан уус идэтин баһылаан барбыт. Үлэ-хамнас барыыта, олох-дьаһах хаамыыта уустартан улахан тутулуктааҕа.
Сэрии сылларын устата кини «Ыччат Күүһэ» козхозка бэрэссэдээтэлинэн үлэлээбитин туһунан кырдьаҕастар истиҥник ахтан кэпсииллэр. Ол саҕана Кировскай нэһилиэгэр хас да колхоз баара. Кини салайбыт колхуоһун дьонуттан ким да хоргуйан өлбөтөх.
Ол ыарахан сылларга, уот-кураан саҕана өссө ыгыы-түүрүү кэмигэр чахчы дьон туһугар кыһаллар, эрэйи-кыһалгҕаны бэйэтинэн үллэстэр салайааччылаах буоланнар, колхоз дьоно сэрии ыарахан сылларыгар этэҥҥэ туораабыттар. Саамай сут-кураан сатыылаабыт, туох да үүммэтэх сылыгар (бэл куобахтар сутаан өлбүт сылларыгар) колхуоһун дьонуттан арыый кыаналларын хомуйан, сүөһүлэрин үүрэн, төһө эмэ нэһилиэк салалтата бопсубутун үрдүнэн Кэбээйи сиригэр атырдьах ыйын саҥатыгар көспүттэр. Нэлэгэр диэн сиргэ от бэлэмнэнэн, эргэ хотону сөхсүйэн этэҥҥэ кыстаабыттар. Күөлгэ балыктаан эбиммиттэр. Оннук кынан кохуоһун дьонун сүөһүтүн тыыннаах хаалларан, дьону-сэргэни сутаппахха, тыыннах хаалларбыт.
Сэрии кэнниттэн Илья Осипович Бэрдьигэстээххэ көһөн киирэн тимир ууһунан 95 сааһын туолуор диэри улэлии-хамсыы сылдьыбыта. Нэһилиэгин дьоно уонна кинилэр ыччаттара бары Илья Осиповичы ытыктыыллара, махтаналлара. Хос эһэбэр Илья Осиповичка – Уус Ылдьааҕа «Тыыл бэтэрээнэ», «Улуус бочуоттаах олохтооҕо», «Норуот маастара» диэн урдук нагарадалар иҥэриллибиттэрэ. Мин хос эһээбинэн киэҥ туттабын!!!
С. Павлова. 3г