Үлэ уонна тыыл бэтэрээнэ.

Кириллин Антон Михайлович (1927-2024 гг.)

Эһэм — тыыл, үлэ уонна тыа хаһаайыстыбатын бэтэрээнэ Кириллин Антон Михайлович — 1927 сыллаахха атырдьах ыйын 3 күнүгэр Сунтаар улууһун 3-с Бордоҥ нэһилиэгэр элбэх оҕолоох ыалга төрөөбүтэ. Аҕата Мэхээлэ сэрии иннигэр, оттон ийэтэ Огдооччуйа сэрии 2-с хомуурун кэмигэр өлбүттэр. 12 оҕону төрөппүттэриттэн кини эрэ соҕотох тыыннаах ордон, 1937 сыллаахха 10 сааһыгар төгүрүк тулаайах хаалбыт. Интэринээт-оскуола аһыллан, онно үөрэнэ киирбит. Ыанньыксыттарга ньирэй хомуһан, ынах этэрэн, онно баар дьон астарыттан бэрсэн киһи-хара буолбутум диэн ахтара. Инньэ гынан, киһини өйдүөҕүттэн хара үлэҕэ эриллэн улааппыт, аччыктыыры, эрэйи-кыһалҕаны барытын этинэн-хаанынан билбит.

Сайыныгар Дириҥ Күндэҕэ бостууктаан, икки сайын ынах хомуйааччынан сылдьыбыт. Биир үтүө күн, үөрэнэ олордоҕуна, Сунтаар райкомун сэкиритээрэ Борисов диэн киһи оскуолаҕа кэлэн, киниэхэ Сталин мэтээлин туттарбыт. Оҕолор сөҕүү-махтайыы, бэйэтэ соһуйуу, үөрүү бөҕө буолбут. Ити кэмҥэ 3-с кылааска үөрэнэрэ (оскуолаҕа хойутаан киирбит). Холбоон 5 сыл интэринээккэ иитиллибит. Хомойуох иһин, үөрэҕи кыайбакка, оскуолаттан уурайбыт, 2 эрэ кылаас үөрэхтэммит.

1942 сылтан “Октябрь”, “Куйбышев” уонна “Правда” колхуостарга үлэлээбитэ. 1957 сыллаахха “Элгээйи” сопхуос  Хоро отделениетыгар бастайааннай оробуочайынан киирбит. Ол кэмҥэ, 1959 сыллаахха, эбэбитин Игнатьева Александра Степановнаны көрсөн, 10 оҕону төрөппүттэр.  Эһэбит биэнсийэҕэ барыар диэри, “Элгээйи” сопхуос ыһыллыар диэри, “Дьуоҕалаах” пиэрмэтигэр сайыннары-кыһыннары тохтоло суох сарсыардаттан-киэһээҥҥэ диэри ыанньыксытынан, ньирэй көрөөччүнэн, бостуугунан үрдүк көрдөрүүлээхтик үлэлээбит.  Ол тухары биирдэ да балыыһаҕа киирэн, дьиэҕэ сытан эмтэммэтэҕэ, бэл, көннөрү сынньана сытарын ахсааннаахтык көрөрбүт диэн ийэм өрүү кэпсиир.

20-тэн тахса сыл Ленин уордьаннаах “Элгээйи” сопхуос күүстээх үлэтигэр дьүккүөрдээхтик, үрдүк эппиэтинэстээхтик үлэлээбит. 2010 сыллаахтан хараҕынан инбэлиит буолбут. 2024 с. тохсунньу 30 күнүгэр 96-с хаарыгар сылдьан, биһиги кэккэбититтэн суох буолбута.

Кыайыыны уһансыбыт эһэм “Сэрии кэмигэр килбиэннээх үлэтин иһин”, “За успехи в народном хозяйстве СССР” диэн ВДНХ мэтээллэринэн иккитэ наҕараадаламмыта. Ону таһынан үгүс элбэх грамоталар, махтал суруктар, үбүлүөйүнэй мэтээллэр, хаһыакка тахсыбыт матырыйааллар кини өр сыллаах үрдүк көрдөрүүлээх үлэтин туоһулууллар.

Мин эһэбинэн олус диэн киэн туттабын уонна кини туһунан өссө да элбэҕи билиэхпин, үөрэтиэхпин баҕарабын.

 

Автор: Л.Сидорова, ученица 4 класса.