
Карамзина Анна Васильевна (1926 г.р.)
Мин, Карамзина Анна Васильевна, Олуохумэ улууьун I Нооруктээйи сэлиэнньэтигэр 1926 сыллаахха балаган ыйыгар терообутум. Ийэм, агам эрдэ олон хааланнар, ус саастаахпар тулаайах хаалбытым. Эбэм, ийэм ийэтэ Чалыева Анна Владимировна, ииппитэ. О50 сааьым наьаа сырдыга суох ааспыта. Ийэтэ, агата суох буолан ас-танас кы-
рыымчык этэ.
10 саастаахпар I Нооруктээйи оскуолатыгар уорэнэ барбытым. Yhyc кылааьы бутэрэрбэр сэрии сагаламмыта. Ону маннык ойдуубун. Ыьыахтаан кэлэн иьэн, аттаах огонньотторго олорсубутум. «Сэрии буолбут yhy», — диэн кэпсэтэллэрин истибитим. Онтон ыла харанга куннэр сагаламмыттара. Дэриэбинэ эдэр дьоно, учууталларбыт утуу-
субуу сэриигэ баран испиттэрэ. І Нооруктээйигэ учууталларбыт суох буолан, тордус кылааска II Нооруктээйигэ уорэнэ барбытым. Дэриэбинэ икки арда 15-16 биэрэстэ этэ, сарсыарда 4-5 чааска туран сатыы барарбыт. Уорэнэ сылдьан колхозка от мунньуутугар, куолас куоластырга, огуруокка сыыс оттуурга улэлиирбит.
1943 сыллаахха эбэм олбутэ. Эбэм олоотун кытары миигин улэ фронугар мас кэрдиитигэр Олуохумэ леспромхоьугар улэлэтэ ыппыттара. Атагым танаьа олох суох буолан тымныыга атах сыгынньах сылдьар этим: онон, билигин атагым ыалдьар буолла. Хаьан эмитэ тото аьаатахпытына оонньуур этибит. Ункуулээри гыннахпытына чумэчинэн эбэтэр кыраьыын лаампанан ункуулуур этибит. Сэрии сагана леспромхозка араас омук сириттэн репрессияга тубэспит дьоннор: финнэр, литовецтар, немецтэр, чехтэр —
кэлэн улэлээбиттэрэ. Мас араас буолар этэ, саамай аллараа оттуттэн ыллаттараллар этэ. Сэттэ кыыс буоламмыт биир суон да суон маьы нэьиилэ хас да кун эрбээн охторбуппутун ойдуубун.
Колхозка от мунньуутугар эмиэ улэлээбитим. Аьылыкпыт диэн, куннэ биир лиитэрэ суорат биэрэллэр этэ, килиэп олох суох этэ.
Ыам ыйын 9 кунугэр 1945 сыллаахха «Кыайыы!» диэн сурах таргаммыта. Дэриэбинэгэ огонньордуун-эмээхсинниин, оголуун- уруулуун уеруу-кетуу беге буолбута, аччык бэйэлээе аьаабыт курдук сананан, хааннара-сииннэрэ сырдаан кэлбиккэ дылыта.
1950 сыллаахха леспромхозка улэлии сылдьан огонньорбун кытары билсиьэн, холбоспуппут. 1951 сыллаахха маннайгы огобут Павел торообутэ. Онтон Хатаска, огонньорум дойдутугар, коьон кэлэн, кун бугунугэр дылы олоробун. Сэттэ оголоохпун, оголорум бары ыал буолан туьунан олороллор, тогус сиэннээхпин, ус хос сиэн эбэтэбин.