Федулов Николай Гаврильевич (1932-2010 гг.)

 

Мин хос эһэм Николай Гаврильевич Федулов — Дэһээккин – үлэ, тыыл бэтэрээнэ, Хоту көһөрүллүү кыттыылааҕа, Хоптоҕо нэһилиэгин бочуоттаах олохтооҕо. 1932 сыллаахха кулун тутар 1 күнүгэр Чурапчы оройуонун Хоптоҕо нэһилиэгэр холкуостаах дьиэ-кэргэҥҥэ төрөөбүтэ. Аҕата Гаврил Николаевич бастакы ТСОЗ-тары, артыалы тэрийсибитэ, ревком чилиэнэ этэ. Чурапчыга буолбут уон улуус мунньаҕын кыттыылааҕа. Нэһилиэк сэбиэтигэр, холкуостарга суоччутунан үлэлээбит, олоххо актыыбынай көрүүлээх үлэһит эбит. Ийэтэ, Александра Дмитриевна – көһөрүллүүгэ Кэбээйигэ баран балыктааһыҥҥа үлэлээбитэ.

1940 – бастакы кылааска үөрэнэ киирбитэ

1942-44 – Хоту көһөрүллүүгэ Кэбээйигэ сылдьыбыта

Хоптоҕо аҕыс кылаастаах оскуолатын бүтэрбитэ

1952-55 – армияҕа Бийскэй куоракка сулууспалаабыта

1955 – Дьокуускай куоракка мехнаизация училищетын бүтэрбитэ. Холкуоска локомотив машиниһынан, ыччат тутуу биригээдэтин биригэдьииринэн, Хоптоҕо нэһилиэгэр комсомол тэрилтэтин сэкэрэтээринэн үлэлээбитэ.

1956 – Заболоцкая Мария Васильевналыын холбоспуттара

1960 – Майаҕа электросварщиктар куурустарын бүтэрбитэ.

1964 – Эрилик Эристиин аатынан холкуоска механигынэн анаммыта. Идэтинэн командировкаҕа Омскай куоракка, Нам, Таатта, Амма оройуоннарыгар сылдьыталаабыта. Оччотооҕу ферма үлэтэ барыта илии ыарахан үлэтэ этэ. Николай Гаврильевич холкуос Бахсы, Мугудай, Одьулуун, Чакыр, Мындаҕаайы, Хайахсыт, Хадаар отделениеларыгар 20-чэ ынах ыыр «елочка» аппарат туруорбута. «Техник-дояр» диэн программа оҥорон эдэр дьону курстарга үөрэппитэ. Төлөй Дириҥэр 100 ынах турар хотонун толору механизациялаабыта.

1986 – колхуоска, сопхуоска 38 сыл үлэлээн пенсияҕа тахсыбыта.

Комсомол уонна холкуос актыыбынай чилиэнэ, Николай Гаврильевич оройуоҥҥа, республикаҕа тыа хаһаайыстыбатын таарыйар боппуруостарыгар кыттан тыл этэрэ, 1963  сыллаахха «Кыым» хаһыакка уопут атастаһан ыстатыйа суруйбута. Пенсияҕа тахсыар диэри холкуос (сопхуос) сварщик-сантехнигынан үлэлээбитэ. 1976, 1980 сылларга «Коммунистическай үлэ ударнига», 1979 сыллаахха «Социалистическай күрэхтэһии кыайыылааҕа» бэлиэлэринэн, ССКП Саха сиринээҕи обкомун (Исаков от кэбиһэрин оҥорбутун иһин), САССР министрдарын Советын Бочуотунай грамоталарынан хаста да наҕараадаламмыта. Кыайыыга кылаатын киллэрсибитин иһин «За доблестный труд в ВОВ», «Маршал Советского Союза Г.К.Жуков» медалларынан, ону таһынан Улуу Кыайыы 50, 60, 65  сылларынан юбилейнай медаллардаах.

Рационализатор, сварщик буолан 1958 сылтан саҕалаан араас элбэх оҥоһуктары оҥорон, оҥорсон илии үлэтин техниканан солбуйан, үлэ хаамыытын элбэхтэ түргэтэппит, судургутуппут өҥөлөөх. Тэрилтэлэргэ, чааһынай дьоҥҥо уунан ититиллэр система, котел оҥортуура. 1978 сыллаахха Сунтаар Куокунутун олохтооҕо Р.В. Данилов оҥорбут бэйэтэ хаамар косилкатын үтүктэн оҥорбута сүүрбэччэ сыл туһалаабыта. 1975 с. Кыайыы 30 сылыгар Дириҥҥэ К.К.Колесов, Тимофеев Г.Г. буолан памятник оҥорбуттара.

1997 сыллаахха Николай Гаврильевич идиэйэтинэн төрөөбүт алааһыгар Чочуудаҕа көһөрүллүүгэ, сэриигэ сылдьыбыт, төннүбэтэх холкуостаахтарын кэриэстэригэр памятник турбута.

Маны таһынан Николай Гаврильевич суруйар дьоҕурдаах этэ, ыстатыйалара Саха сирэ, улуустааҕы Саҥа олох хаһыакка тахсыталаабыттара. Кэргэнинээн Мария Васильевналыын 10 оҕону төрөтөн, үөрэттэрэн улаатыннарбыттара. Дэгиттэр талааннаах саҥаны айааччы, үтүөкэн үлэһит, тапталлаах кэргэн, эйэлээх улахан дьиэ-кэргэн аҕа баһылыга этэ – Николай Гаврильевич Федулов-Дэһээккин.

 

 

 

Автор: М.Ефимова, 3б кылаас үөрэнээччитэ