Федотов Милентий Трофимович (1913 г.р.)

Мин хос эҺээм Федотов Милентий Трофимович 1913 сыллаахха атырдьах ыйыт 23 күнүгэр Дьабыыл нэһилиэгэр Чаачыгыйга  эдэр ыалга бастакы оҕоннон күн сирин көрбүтэ.

Милентий Трофимович оскуола паартатыгар олорон үөрэммэтэҕэ, кыра оҕо сааһыттан үлэҕэ имиллэн улааппыта. Холбоһуктааһын бастакы сылларыттан табаарыстыбаҕа, холкуоска чилиэнинэн киирбитэ, бэйэтэ бас билэр сүөһулэрин холбообута. Онтон ыла илиитин хара улэттэн араарбакка алта уонтан тахса сул үтүө суобастаахтык “Cайдыы”, “Киров” холкуостарга, кэлин Максим Горькай аатынан сопхуоска улэлээбитэ. Ол курдук сүөһү көрүүтүгэр, хомуур улэтигэр, тутууга, балыктааһыҥҥа, кэлин өр сылларга кадровай булчутунан үлэлээбитэ.

1939-1943 сылларга хос эһээм Ааллаах Үүдҥҥэ атынан таһаҕас таһыытыгар, кыһыҥҥы бытархан тыныыны, сайыҥҥы өҥүрүк куйааһы аахсыбакка биир дойдулаахтарын кытта сылдьыбыта.

1943 сылга саас ыам ыйыгар Сэбиэскэй Аармыйа кэккэтигэр ыҥырыллан Ийэ дойдутун көмүскүү барбыта. Бастаан Иркутскай уобаласка 7-с кондепоҕа куонньугунан сылдьыбыта. Онно Монголияттан аҕалыллан сэриигэ ыытыллар ааттапы көрүүгэ харайыыга, сыйынын Байкал күөл кытыытыгар окко улэлээбитэ. Онтон уоттаах сэриигэ ыҥырыллан III Украинскай фронт 4-с стрелковай полкаҕа ытааччынан сылдьыбыта. Австрия, Венгрия, Румыния, Болгария сирдэринэн ньиэмэс талабырдьыттарыттан босхолоспута.

Фронтан 1946 сыл ахсынньытыгар дойдутугар сиһигэр араанньылаах да буоллар этэҥҥэ эргиллэн кэлбитэ.

1947 сыллаахха муус устар ыйга хос эбээбин кытта Стручкова София Алексеевнаны кэргэннии ыал буолан, дьиэ-уот тэринэн олороллор.

Сэрии кэниттэн дойдутугар  “Сайдыы” холкуоска син эмиэ атын холкуостаахтары кытта бүппэт үлэ үөһүгэр сарсыарда эрдэттэн киэһээ хойукка дылы үлэлээн түбүгүрэн, өрөбүл, уоппуска диэни билбэккэ, ыалдьары аахсыбакка сылдьыбыта. Хас да кыһын холкуос государстоҕа туттарар түүлээҕин былаанын толорор сыалтан Кэбээйи сиригэр баран түүлээхтээн кэлбитэ. Колхоз араас үлэтигэр, дьиэ-уот тутуутугар, күрүө-хаһаа, бүтэй эрэмиэнигэр, оһох, көлө сыарҕатын оҥорууга, онтон да атын үлэлэргэ холкуос биир тутаах улэһитинэн сылдьыбыта.

«1941-1945 сылларга Аҕа Дойду сэриитигэр Германияны кыайыы иһин» мэтээлинэн, “Аҕа Дойду Сэриитин II степеннээх Орденынан”, кыайыы үбүлүөйүнэй мэтээллэринэн, ону тэҥэ өр сыллаах бэриниилээх үлэтин иһин “Коммунистическай үлэ удаарынньыга” буолбута. Үгүс элбэх грамоталарынан, махтал суруктарынан наҕараадаламмыта. «Мэҥэ Хаҥалас улууһун бочуоттаах олохтоооҕо», сэрии бэтэрээнэ.

Мин хос эһээм уонна хос эбээм ыал буолан 54 сыл бииргэ дьоллоохтук олорбуттара. Үс уол, үс кыыс оҕоҕо күн сирин көрдөрөн атахтарыгар туруортаан дьон оҥортоообуттара. Ол буолан мин эмиэ бу күн сирин корбүтүм, хос эһээбинэн киэҥ туттабын.

 

 

 

 

Автор: Т.Горохова, ученица 11 класса.