Егоров Николай Федотович

Егоров Николай Федотович

Төрөөбүт сыла: 1930с

Төрөөбүт сирэ: Кэбээйи улууһун Баҕадьа хоту өтөҕөр Слепцов Федот Егорович уонна Слепцова Мария Николаевна дьиэ кэргэнигэр төрөөбүтэ.

Үөрэммит сирэ: Оҕо сааһа Аҕа дойду сэриитин сылларыгар ааспыта. Баҕадьа 4 кылаастаах оскуолатын бүтэрбитэ. Салҕыы үөрэниэҕин ыалдьан, ийэтэ өлөн, убайа сэриигэ баран, үлэ үөһүгэр түспүтэ.

Николай Федотович 1941 сылтан колхоз араас үлэтигэр үлэлээбитэ. Кини  общественнай үлэҕэ улахан көхтөөх туруу үлэһит быһыытынан дьонугар – сэргэтигэр үтүө өйдөбүлү хаалларбыта. I Лүүчүн комсомольскай тэрилтэ секретарынан, «Кыһыл алаас» ферматын сэбиэдиссэйинэн кылгас кэмнэргэ үлэлээбитэ.

Николай Федотович корреспондент, фольклорист, суруйааччы быһыытынан айар үлэтин адьас хойутаан, өлүөн аҕыйах сыл иннинэ саҕалаабыта. Ол эрээри кылгас кэмҥэ бэрт элбэҕи суруйан хаалларбыта. Айымньылара хаһыаттарга уонна «Сэргэ төрдүгэр сэһэн» диэн кинигэҕэ бэчээттэммитэ. Холобур, «Кыһыл буурҕа аттаахтар», «Маннык дьоннор олорон ааспыттара», «Олох оҥостуута», «Титирик Сис», «Киргил уонна кукаакы», «Ырыа уонна таптал», «Чэнчис», «Ытык мас», «Ньидьили Бөҕө», «Ииньээнчэ», «Аптаах мас», «Оскуолабар», «Сайылык уоттара», «Барыбыт туһугар», «Умнуллубат хонуктар» — өссө да элбэх. Үһүйээннэрдээх, очеркалардаах, остуоруйалардаах. Өссө айар үлэтин таһынан эмтээх оттору хомуйара.

Николай Федотович уонтан тахса сыл «Көтөх Бэрэ» фермаҕа ыччакка сатабыллаах наставнигынан үлэлээбитэ. Кини ылыннарыылаах тыла – өһө, эдэр дьоҥҥо үтүө сыһыана оччотооҕу ыччаты үлэҕэ кынаттаабыта буолар. Маны таһынан ынах сүөһүгэ бостууктуура, кладовщиктыыра. Сытыары сымнаҕас майгылаах, аргыый аҕай дьээбэлээҕи саҥарар, мэлдьи күлэн кэбиһэр, дьону кытта иирсэ сылдьыбат этэ. Ол сылдьан сайыҥҥы киэһэлэргэ былыргыны, аныгыны саас сааһынан кэпсиирэ, быыһыгар остуоруйалаан, олоҥхолоон да ыларын оҕолор, кырдьаҕастар умсугуйан истэллэрэ. Ону таһынан оскуолаҕа былдьаһыктаах ыалдьыт, сээркээн сэһэнньит буолара.  Айылҕаттан талааннаах киһи этэ, кини курдук үтүөнү – кэрэни эрэ бэлэхтиир аналлаах дьон тарбахха баттанар.

Кэлин колхозтар бөдөҥсүйэннэр, «Мукучу» совхоз тэриллэн 70 – с сылларга Николай Федотович Сайылыкка кэлэн, дьиэ – уот тэринэн, кэргэнэ Прасковья Алексеевналыын, кыыһа Машалыын олорбуттара, үлэлээбиттэрэ.

Хомойуох иһин, 1988 сыллаахха ыарахан ыарыыттан олохтон туораабыта. Ол да буоллар аҕам, эһээбит түөрт сиэннээх. Онон үтүө киһи олоҕо салҕанарыттан муҥура суох үөрэбит. «Үтүө киһи аата үс үйэ тухары барар» диэн өс хоһооно баар. Кини аата-суола үйэлэргэ, көлүөнэттэн көлүөнэҕэ бэриллэн иһиэҕэ. Эдэр ыччат, аҕа көлүөнэ ытыктабылын туоһута буолуоҕа.

Кыыһа Мария Николаевна Андросова.

Автор: Хос эбээтин Степанова Христина Федотовна бииргэ төрөөбүт убайа Егоров Николай Федотович туһунан үлэни хомуйан оҥордо В.Ксенофонтов, СПЛ, 4 «г» кылааһын үөрэнээччитэ.