Аргунова Мария Даниловна (1935-2002)

 

Мария Даниловна 1935 с. Кэбээйи оройуонун Тыайа нэһилиэгэр холкуостаах дьиэ кэргэҥҥэ 2-с оҕонон төрөөбүтэ. «Үүнэр олох» холкуоска олорбуттара.

Сэрии кэмигэр Мария Даниловна ийэтигэр көмөлөһөн ыанньыксыттаабыта, ньирэй көрсүбүтэ. Кэлин арыый улаатан баран, холкуос араас үлэтигэр үлэлээбитэ. Оскуолаҕа 1944 с. 9 сааһыгар үөрэнэ киирбитэ. Оскуолаҕа үөрэнэр кэмигэр сиэмэ бурдук ыһыытыгар, от хомууругар улахан дьону кытта тэҥҥэ үлэлиирэ. Мария Даниловна аҕата 1942 с. сэриигэ барбыта, онон 3 оҕо соҕотох ийэҕэ хаалбыта. Инньэ гынан адьас кыра сааһыттан ийэтигэр көмөлөһөн, ферма араас үлэтигэр иитиллибитэ. Сарсыарда эрдэ туран сэппэрээтэргэ үүт эрийэрэ, сэппэрээтэрин сууйара, ньирэй аһатара. 1943 с. Тыайа 3 кылаастаах оскуолатыгар үөрэнэ киирбитэ. Оскуолалара олорор учаастактарыттан 2-3 көс тэйиччи турар «Харыйалаах» диэн сиргэ баар эбит. Олус ыарахан кэм этэ. Таҥас-сап суоҕа, ас-үөл тиийбэтэ. 5-с кылааһы бүтэрэн баран, салгыы Кэбээйигэ үөрэнэ киирбитэ. 6 кылааһы бүтэрбитин кэннэ ийэтэ үөрэттэрэр кыаҕа суох буолан үөрэҕиттэн уурайбыта, холкуос үлэһитэ буолбута. Ол курдук, 4 сыл саһыл ферматыгар, 2 сыл ыанньыксытынан, арыыһытынан үлэлээбитэ. Сэрии кэнниттэн 1956 сылтан 1976 сылга диэри сыллата кыра оҕолордоох буолан, Тыайа оскуолатыгар үтүө суобастаахтык оһох оттооччунан үлэлээбитэ, дьиэ сууйбута. Уонтан тахса оһоҕу күҥҥэ 3-тэ отторо, бириэмэтигэр сабара. Оскуола куруук ичигэс буоларыгар кыһанара, ону үрдүнэн оскуола таһын күрдьэрэ. Кэлин пенсияҕа тахсыар дылы 6 сыл маҕаһыыҥҥа үлэлээбитэ. Ханнык да үлэттэн толлон турбат этэ, куруук үлэлээн хачыгырайа сылдьара, үлэтигэр олус бэриниилээҕэ. Тыыл ветерана. 9 оҕолоох, 21 сиэннээх, 24 хос сиэннээх. Күн сириттэн 2002 сыл тохсунньу 3 күнүгэр барбыта.

 

Авторы: Правнуки Никитины М,  В и В, учащиеся 2б и 1б классов